Một nhóm người Nicaragua và người Cuba băng qua sông Rio Grande từ Mexico đến Eagle Pass, Texas, hôm 25/04/2022. (Ảnh: Charlotte Cuthbertson/The Epoch Times)

Charlotte Cuthbertson - The Epoch Times được biết, Lực lượng Tuần tra Biên giới Hoa Kỳ (USBP) đã bắt đầu sử dụng trên quy mô lớn, một ngoại lệ “tạm tha” đặc biệt mà trước đây chỉ được sử dụng một cách hiếm hoi, để cho phép hàng chục ngàn người nhập cư bất hợp pháp ở lại Hoa Kỳ trong ít nhất một năm.

Với tư cách tạm tha, những người nhập cư bất hợp pháp không phải cung cấp cho Lực lượng Tuần tra Biên giới bằng chứng về nỗi sợ hãi đáng tin cậy [phải trở về quê hương] để xin tỵ nạn tại Hoa Kỳ và được phép nhập cảnh mà không có bất kỳ điều kiện tiên quyết nào, ngoại trừ việc kiểm tra lý lịch nhanh chóng trong cơ sở dữ liệu tội phạm của Hoa Kỳ.

Một phát ngôn viên của Cục Hải quan và Biên phòng cho biết việc chỉ định tạm tha cho phép các trạm Tuần tra Biên giới vốn đã quá tải có thể giải quyết một số lượng lớn người ngoại quốc nhập cư bất hợp pháp “nhanh hơn đáng kể” và thả họ vào Hoa Kỳ nhanh hơn nhiều so với hệ thống hiện tại phức tạp hơn — hệ thống này vốn thả tự do một người ngoại quốc nhập cư bất hợp pháp với một thông báo trình diện cho biết ngày ra tòa của phiên điều trần đầu tiên về nhập cư của họ.

Sử dụng quyền tạm tha phải là một việc “rất, rất hiếm hoi,” ông Andrew Arthur, người giám sát về luật và chính sách tại Trung tâm Nghiên cứu Nhập cư và là một thẩm phán về vấn đề nhập cư đã về hưu, cho biết.

“Điều này hoàn toàn trái ngược với những gì Quốc hội đã nói. Đây là sự áp dụng sai và lạm dụng cơ quan nhập cư đó, vốn gần như là hành động phi pháp,” ông nói.

Thông qua Đạo luật Nhập cư và Quốc tịch năm 1952 (INA), Quốc hội bắt buộc tất cả những người ngoại quốc không được phép, nhập cư và nhập cư bất hợp pháp phải bị giam giữ cho đến khi tình trạng của họ được xác định, sau đó họ sẽ bị trục xuất hoặc được cấp phép nhập cảnh với một tư cách hợp pháp.

Tạm tha là một ngoại lệ và, mặc dù không phải là một tư cách hợp pháp, nhưng ngoại lệ này cho phép nhập cảnh “căn cứ theo từng trường hợp” vì “lý do nhân đạo khẩn cấp hoặc lợi ích công cộng quan trọng,” theo INA.

Tư cách tạm tha này cho phép công dân ngoại quốc, “những người có thể không được chấp nhận vào nước này theo luật nhập cư” để sống và làm việc tạm thời ở Hoa Kỳ “mà không cần được nhận chính thức vào nước này và không có một con đường đã định để có được tình trạng nhập cư vĩnh viễn,” theo một báo cáo của Vụ Khảo cứu Quốc hội (CRS) năm 2020.

Ông Arthur nói rằng biện pháp tạm tha nên được áp dụng, chẳng hạn, khi một thành viên gia đình cần nhập cảnh vào Hoa Kỳ để hiến thận cho anh trai của ông ấy, hoặc nếu nhân chứng của một vụ án hình sự cần ra làm chứng. Với tư cách là phó tổng cố vấn của cơ quan nhập cư liên bang trước đây, ông nhận thấy có một số ít trường hợp được tạm tha mỗi năm.

Tuy nhiên, trong bảy tháng đầu tiên của năm tài chính này, CBP đã thả hàng loạt hơn 120,600 người ngoại quốc nhập cư bất hợp pháp theo danh mục “Tạm tha + ATD” mới. ATD là một chương trình Thay thế cho Việc giam giữ, đang hoạt động như một giải pháp khác cho yêu cầu pháp lý về việc giam giữ người ngoại quốc nhập cư bất hợp pháp.

Theo ATD, Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) sẽ cấp cho người nhập cư bất hợp pháp một điện thoại di động có thể theo dõi (hoặc đôi khi là vòng đeo mắt cá chân) mà họ có thể sử dụng để khai báo thường xuyên với cơ quan này.

Hai công dân Nicaragua cầm điện thoại di động mà họ nhận được từ Lực lượng Tuần tra Biên giới trước khi được cho phép vào Hoa Kỳ, tại Quận Kinney, Texas, hôm 29/04/2022. (Ảnh: Charlotte Cuthbertson/The Epoch Times)

Phát ngôn viên của CBP nói với The Epoch Times rằng các trạm Tuần tra Biên giới bị quá tải đang chuyển sang giải quyết cho nhiều người ngoại quốc nhập cư bất hợp pháp hơn với tư cách là những người được tạm tha.

Ông cho biết, “Trong các điều kiện giải quyết tại địa điểm mà họ sẽ cung cấp lệnh tạm tha và ATD, việc này giống với một chức năng hơn.”

“Đây là một chức năng về: Làm thế nào để chúng ta giải quyết những người mà chúng ta đang gặp ở biên giới và làm thế nào để chúng ta giữ cho nhóm dân số gồm những người mà chúng ta không thể trả lại Mexico theo Đề mục 42 ở mức thấp? Đó là vấn đề căn bản.”

Vị phát ngôn viên cho biết, ngoài việc phát hiện thông tin tội phạm, liệu một người ngoại quốc nhập cư bất hợp pháp có được tạm tha hay không còn phụ thuộc vào không gian giam giữ hoặc chỗ vận chuyển có sẵn hay không, nhân khẩu học của người đó, cũng như nhân viên của CBP nhận định xem người đó có khả năng bỏ trốn hay không.

CBP đã không cung cấp dữ liệu lịch sử về số lượng người được tạm tha, hoặc thông tin về quốc tịch của những người được tạm tha hiện tại. Một nhân viên Tuần tra Biên giới ở Texas nói với The Epoch Times, với yêu cầu ẩn danh, rằng trạm của ông đang tạm tha cho những người Venezuela, Cuba và Nicaragua.

Dọc theo biên giới phía nam, các nhân viên Tuần tra Biên giới hiện đang bắt giữ hơn 7,000 người ngoại quốc nhập cư bất hợp pháp trung bình mỗi ngày, và Bộ An ninh Nội địa đã cảnh báo các nhân viên sẽ có thể lên tới 18,000 người mỗi ngày trong những tháng tới.

Không khai báo

Việc sử dụng danh mục tạm tha thay thế cho giấy khai báo (notice to report), vốn không phải là một chỉ định hợp pháp, mà là một chỉ định đặc biệt được sử dụng nhiều hồi năm ngoái khi các trạm Tuần tra Biên giới bị quá tải. Thủ tục khai báo là một yêu cầu đối với những người ngoại quốc nhập cư bất hợp pháp phải khai báo cho văn phòng ICE gần nhất của họ trong vòng 60 ngày.

Hơn 104,000 giấy khai báo đã được cấp trong 5 tháng, từ cuối tháng 03/2021 đến cuối tháng 10/2021. Trong đó, 47,705 người không khai báo cho ICE trong tháng Một năm nay, theo dữ liệu chính thức mà Thượng nghị sĩ Ron Johnson (Cộng Hòa-Wisconsin) nhận được.

“Đây là một hệ thống danh dự [và] chúng ta đã được nhắc đi nhắc lại nhiều lần. Vì vậy, họ đã quay trở lại và xem luật Đề mục 8,” một phát ngôn viên của CBP nói với The Epoch Times.

“Một điều quý vị có thể làm là quý vị có thể tạm tha cho một người nào đó vào Hoa Kỳ với tư cách là một người ngoại quốc mới đến, và quý vị có thể tạm tha cho họ trong một năm, để họ có thể lo cho bất kỳ vấn đề nhân đạo hoặc bất kỳ vấn đề nào mà họ phải đối mặt.”

Thực tế là, tư cách tạm tha trì hoãn quyết định của ICE, nơi sẽ đưa ra một thông báo trình diện tại tòa sau khi người nhập cư bất hợp pháp khai báo với cơ quan này.

Phát ngôn viên này cho biết: “Vấn đề về lệnh tạm tha là nó sẽ cho họ biết năm nhập cảnh và hoàn thành công việc [về khai báo ICE và hầu tòa nhập cư].”

Ông cho biết nếu không có liên lạc nào được thực hiện, vào cuối năm đó, người ngoại quốc sẽ trở lại trạng thái mà anh ta hoặc cô ta đã có khi đến với tư cách là người nhập cư bất hợp pháp và sẽ có thể bị trục xuất.

Những người Haiti và những người khác vượt biên giới Hoa Kỳ bất hợp pháp lên xe buýt sau khi được các nhà chức trách liên bang, ở Del Rio, Texas, thả vào ngày 22/09/2021. (Ảnh: Charlotte Cuthbertson/The Epoch Times)

Theo dữ liệu của Bộ An ninh Nội địa do Dân biểu Chip Roy (Cộng Hòa-Texas) nhận được từ tháng 07/2021 đến tháng 12/2021, gần một phần ba số người nhập cư bất hợp pháp với tư cách tạm tha đã không ra khai báo cho ICE.

“Cơ quan DHS của ông Mayorkas đã từ chối giam giữ người di cư — theo yêu cầu của luật pháp — đã không trục xuất vô số người không có quyền ở đây, và đang lạm dụng quyền tạm tha của họ để tiếp tục thả hàng chục ngàn người di cư,” ông Roy nói với The Epoch Times hôm 04/05.

Các ưu tiên đã nêu của ICE là các nhân viên hiện trường như vậy, khi cân nhắc trục xuất một người nhập cư bất hợp pháp, phải được sự cho phép của người giám sát, cũng như cân nhắc nếu cá nhân đó “có thể bị bệnh nghiêm trọng về thể chất hoặc tâm thần,” hoặc nếu họ có mối liên hệ với cộng đồng, hoặc các thành viên gia đình ở Hoa Kỳ hay không.

Không gian giam giữ sẵn có cho người nhập cư bất hợp pháp của cơ quan này đã giảm trong những năm gần đây, từ 51,379 giường giam giữ vào năm 2018 xuống còn 30,000 giường ở thời điểm hiện tại. Ngân sách năm tài chính 2023 của Tổng thống Joe Biden yêu cầu Quốc hội cắt thêm 5,000 giường giam giữ trong các cơ sở ICE, cũng như loại bỏ toàn bộ 2,500 giường gia đình.

Rủi ro của việc tạm tha hàng loạt

Ông Arthur cho biết việc sử dụng hàng loạt lệnh chỉ định tạm tha là “một rủi ro lớn.”

“Khả năng quý vị sẽ thả ai đó có thể gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia là vô cùng cao. Nguy cơ quý vị thả ai đó gây nguy hiểm cho cộng đồng là hết sức cao,” ông nói.

“Quý vị có thể kiểm soát [dấu vân tay] của họ, nhưng quý vị sẽ kiểm soát thông tin tội phạm của họ ở San Pedro Sula [ở Honduras] sao? Quý vị có thể điều hành các hoạt động của họ ở Yemen không? Việc kiểm tra xác nhận đó chỉ tốt như thông tin tình báo, và thông tin tình báo thì không được tốt lắm.”

“Nhưng đây là vấn đề lớn nhất. Điều này trở thành một vòng luẩn quẩn. Vì càng nhiều người vào, thì quý vị sẽ càng bị quá tải, quý vị càng thả ra thì càng có nhiều người đến.”

Trong tháng Tư, các nhân viên Tuần tra Biên giới đã thả hơn 40,000 người nhập cư bất hợp pháp với tư cách tạm tha và có thêm 21,769 người nhận một thông báo trình diện, theo thống kê của CBP. Con số đó nhiều hơn 15,000 người tạm tha đã được thả trong tháng Ba và là tháng đầu tiên mà số người được tạm tha đã vượt quá số lượng những người nhận được thông báo trình diện.

Một sửa đổi được công bố trong Công báo Liên bang có hiệu lực từ ngày 31/05 bảo vệ chính sách tạm tha khi thiếu không gian giam giữ.

“Những cá nhân được đưa vào thủ tục trục xuất nhanh sẽ đủ điều kiện để được xem xét tạm tha khỏi nơi giam giữ theo mục 212 (d)(5) của Đạo luật này, nếu DHS đã xác định, trong quá trình thực thi theo quyết định của mình và trên cơ sở từng trường hợp, thì lệnh tạm tha đó sẽ được bảo đảm bởi vì, cùng với những thứ khác, việc giam giữ là không khả thi hoặc không thể thực hiện được (bao gồm cả các tình huống trong đó việc tiếp tục giam giữ sẽ gây ảnh hưởng quá mức đến sức khỏe hoặc sự an toàn của những cá nhân có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt),” quy định này nêu rõ.

Ông Arthur cho rằng cách giải thích đó không phải là cách Quốc hội dự định sử dụng lệnh tạm tha.

Ông nói, “Về căn bản, quý vị đang cho phép người dân định hướng cách mà quý vị áp dụng luật pháp. Đó không phải là cách nó hoạt động. Luật pháp quyết định cách mà quý vị quản lý người dân.”

Một nhân viên Tuần tra Biên giới sắp xếp những người nhập cư bất hợp pháp tụ tập bên cạnh hàng rào biên giới sau khi vượt biên từ Mexico vào Hoa Kỳ ở Yuma, Arizona, hôm 10/12/2021. (Ảnh: Charlotte Cuthbertson/The Epoch Times)

Chính phủ ông Trump đã sử dụng chính sách tạm tha như một biện pháp tạm thời trước khi chương trình “Remain in Mexico” (Ở lại Mexico) được khai triển vào tháng 01/2019. Chương trình này sau đó hoạt động như một giải pháp cho tình trạng thiếu không gian giam giữ.

Chương trình Ở lại Mexico, hoặc Thủ tục Bảo vệ Di trú, đã cho phép DHS gửi những người nhập cư bất hợp pháp trở lại Mexico để chờ đợi các thủ tục của tòa án nhập cư — sau đó họ sẽ bị từ chối nhập cảnh hoặc được cấp tư cách pháp nhân tại Hoa Kỳ. Khoảng 70,000 người nhập cư bất hợp pháp đã được ghi danh vào chương trình này vào cuối năm 2020.

Ông Biden đã tạm dừng việc ghi danh mới vào chương trình này khi ông nhậm chức và, vào tháng 06/2021, chính phủ của ông đã hủy bỏ hoàn toàn chương trình này, mặc dù đã bị Texas và Missouri kiện vào tháng 04/2021 để [yêu cầu] giữ nguyên.

Những tiểu bang trên đã lập luận rằng chương trình này không thể bị hủy bỏ bởi vì đây là giải pháp duy nhất đáp ứng yêu cầu của quốc hội rằng những người nhập cư bất hợp pháp phải bị giam giữ cho đến khi các trường hợp của họ được giải quyết.

Hồi tháng 08/2021, Tối cao Pháp viện đã ra phán quyết rằng chương trình này phải tiếp tục, ít nhất là cho đến khi các thẩm phán đưa ra phán quyết cuối cùng. Trong các cuộc thảo luận bắt đầu vào tháng Tư năm nay, tòa án tối cao đang giải quyết khía cạnh giam giữ bắt buộc của luật nhập cư. Điều này cuối cùng cũng có thể xác định xem có thể tiếp tục sử dụng lệnh tạm tha hàng loạt hay không.

Theo dữ liệu của CBP, kể từ tháng 11/2021, khi chính phủ buộc phải tiếp tục ghi danh, 1,795 người nhập cư bất hợp pháp đã được gửi trở lại Mexico để chờ đợi trường hợp của họ được [giải quyết]. DHS vẫn quả quyết về ý định cuối cùng của mình là sẽ chấm dứt chương trình Ở lại Mexico.

*

Cô Charlotte Cuthbertson là phóng viên cao cấp của The Epoch Times, chuyên đưa tin về an ninh biên giới và cuộc khủng hoảng opioid.

Biên dịch: Thanh Nhã và Thanh Tâm (etviet)

(Theo bản gốc từ The Epoch Times )