Ngoại trưởng Melanie Joly nói chuyện với các phóng viên tại tiền sảnh của Hạ viện trên Đồi Nghị viện ở Ottawa hôm 27/03/2023. (Ảnh: The Canadian Press/Sean Kilpatrick)

Noé Chartier - Nhà ngoại giao Tàu cộng Triệu Nguy (Zhao Wei), người được cho là có liên quan đến việc nhắm mục tiêu vào nghị viên Đảng Bảo Thủ Michael Chong và đe dọa các thành viên gia đình ông ở Hồng Kông, đã bị Ngoại trưởng Canada Mélanie Joly tuyên bố là nhân vật không được hoan nghênh.

“Tôi đã nói rõ: chúng tôi sẽ không tha thứ cho bất kỳ hình thức can thiệp nào của ngoại quốc vào công việc nội bộ của chúng tôi. Các nhà ngoại giao ở Canada đã được cảnh báo rằng nếu họ tham gia vào loại hành vi này, thì họ sẽ bị trục xuất về nước,” bà Joly cho biết trong một tuyên bố hôm 08/05.

Bà Joly cho biết quyết định trên đã được đưa ra sau khi “cân nhắc cẩn thận toàn bộ các yếu tố liên quan.”

Bà ngoại trưởng đã nói với ủy ban ngoại giao của Hạ viện Canada hôm 04/05 rằng cơ quan của bà đang đánh giá hậu quả của việc thực hiện một bước đi như vậy, đặc biệt là sau các hành động trước đây của Bắc Kinh trong trường hợp của giám đốc điều hành Huawei, bà Mạnh Vãn Chu (Meng Wanzhou).

Để đáp trả việc Canada tôn trọng nghĩa vụ pháp lý của mình đối với Hoa Kỳ bằng cách quản thúc tại gia bà Mạnh, người đang bị buộc tội gian lận tại thời điểm đó, chính quyền Tàu cộng đã tùy tiện giam giữ hai công dân Canada Michael Kovrig và Michael Spavor trong hơn 1,000 ngày, từ tháng 12/2018 đến tháng 09/2021.

Bà Joly cũng nói với ủy ban hôm 04/05 rằng Bộ Sự vụ Toàn cầu Canada đã triệu tập đại sứ Tàu cộng Tùng Bồi Vũ (Cong Peiwu) về trường hợp của Nghị viên Chong.

Trong một tuyên bố được đưa ra để đáp lại quyết định của bà Joly hôm 08/05, Đại sứ quán Tàu cộng ám chỉ rằng họ sẽ đáp trả “các hành động khiêu khích” và rằng Bắc Kinh sẽ “chơi theo từng bước cho đến cùng.”

Hôm 01/05, The Globe and Mail đưa tin rằng, theo một nguồn tin an ninh quốc gia, một cơ quan gián điệp Tàu cộng và nhà ngoại giao Tàu cộng Triệu Nguy (Zhao Wei) đã nhắm đến Nghị viên Chong vào năm 2021 vì nghị viên này vận động cho nhân quyền ở Tàu cộng.

Ông Triệu, một viên chức lãnh sự quán ở Toronto, đã được một nguồn tin an ninh quốc gia mô tả là một “người bị tình nghi là nhân viên tình báo” trong một bản tin trước đó của tờ Globe, được đăng hôm 13/02.

Phân tích do The Epoch Times thực hiện cho thấy ông Triệu tích cực tham gia nhiều sự kiện do các tổ chức địa phương ở Canada có cùng quan điểm với Bắc Kinh tổ chức. Cùng tham dự trong các sự kiện này là các quan chức được bầu có liên quan đến các vụ bê bối can thiệp ngoại quốc mà các hãng truyền thông đã tiết lộ qua các vụ rò rỉ thông tin an ninh quốc gia.

Trong những ngày gần đây, ông Chong và đảng của ông đã hối thúc chính phủ Đảng Tự Do trục xuất ông Triệu, và đã thông qua một kiến ​​nghị tại Hạ viện để làm như vậy vào ngày 08/05, với sự ủng hộ của Đảng Tân Dân Chủ (NDP) và Khối Québec.

Đánh giá của CSIS

Cùng với việc chính phủ đánh giá hậu quả của việc trục xuất ông Triệu, chính phủ liên bang Canada đã dành cả tuần trước (01-07/05) để cố gắng xác định xem ai là người biết cụ thể nội dung và thời điểm liên quan đến sự uy hiếp của chính quyền Tàu cộng đối với các nghị viên.

Bản tin đăng ngày 01/05 của tờ Globe đã trích dẫn một bản đánh giá năm 2021 về sự can thiệp của Tàu cộng vào Canada do Cơ quan Tình báo An ninh Canada (CSIS) thực hiện. Báo cáo cho biết, một trong những cơ quan gián điệp của Cộng hòa Nhân dân Tàu, Bộ An ninh Quốc gia (MSS), đã “thực hiện các hành động cụ thể để nhắm đến các nghị viên Canada.”

Thủ tướng Justin Trudeau ban đầu cho biết ông chưa bao giờ được thông báo về thông tin này, rằng ông lần đầu tiên biết về vấn đề này từ các hãng truyền thông vào ngày 01/05, và rằng bản đánh giá đó chưa từng rời khỏi CSIS.

Tuyên bố này sau đó đã trở nên mâu thuẫn khi công chúng phát hiện ra rằng bản đánh giá đã được lưu hành bên ngoài CSIS, bao gồm cả tại Văn phòng Hội đồng Cơ mật (PCO), vốn là cơ quan của thủ tướng.

Cố vấn Tình báo và An ninh Quốc gia Jody Thomas nói với Nghị viên Chong rằng văn phòng của bà, vốn trực thuộc PCO, đã nhận được bản báo cáo này.

Bà Thomas không đảm nhận vị trí này vào thời điểm đó, nhưng một trong những người tiền nhiệm của bà nói rằng ông ấy chưa xem bản đánh giá.

Ông Vincent Rigby, người đã rời vị trí vào ngày 30/06/2021, nói với The Globe and Mail rằng ông cũng chưa xem bản đánh giá của CSIS.

PCO nói với The Epoch Times rằng ông Mike MacDonald, người đảm nhiệm vị trí này từ ngày 06/07 đến ngày 03/08/2021, cũng chưa xem tài liệu kể trên.

“Ông MacDonald không nhớ đã xem bất kỳ tài liệu nào liên quan đến những lời uy hiếp đối với các nghị viên trong thời gian này. Do đó, không có tài liệu nào mô tả bất kỳ mối đe dọa nào như vậy được trình bày,” phát ngôn viên Pierre-Alain Bujold của PCO cho biết trong một thư điện tử.

Bộ trưởng An toàn Công cộng Marco Mendicino, người không nắm giữ vị trí này vào thời điểm đó, cho biết hôm 06/05 rằng đó là một “vấn đề nghiêm trọng” khi CSIS không thông báo trực tiếp cho Thủ tướng Trudeau hoặc người tiền nhiệm Bill Blair về sự việc này.

Hôm 03/05, ông Trudeau nói với các phóng viên trong tương lai rằng, CSIS sẽ cần thông báo cho chính phủ về các mối đe dọa đối với các nghị viên ngay cả khi thông tin đó chưa đáp ứng một ngưỡng nhất định.

Hôm 07/05, thủ tướng đã được hỏi liệu ông có nhận được thông tin mới nào về vấn đề này kể từ khi đưa ra chỉ thị đó hay không.

“Tôi không muốn đánh lừa quý vị và gợi ý rằng trong những năm gần đây tôi không có thông tin về những lo ngại hoặc về các vấn đề liên quan đến các nghị viên … liên quan đến sự can thiệp của ngoại quốc,” Thủ tướng nói bằng tiếng Pháp hôm 07/05 khi dự lễ đăng quang của Vua Charles Đệ tam ở London.

Biên dịch: Minh Ngọc (etviet)

(Bản gốc từ The Epoch Times)