Thủ tướng Canada Justin Trudeau trong một cuộc họp báo trên Đồi Quốc Hội ở Ottawa (bang Ontario, Canada), ngày 06/03/2023. (AP - Sean Kilpatrick)

Anh Vũ (RFI) - Hôm thứ Hai (06/03) tuần này, thủ tướng Justin Trudeau thông báo một loạt các quyết định mở điều tra về nnhững nghi vấn Trung cộng can thiệp vào các kỳ bầu cử của Canada hồi 2019 và 2021, theo hướng có lợi cho đảng của ông. Những tháng gần đây, truyền thông Canada liên tiếp tung ra các phát giác tạo cảm giác đất nước bắc Mỹ này đã trở thành một ổ gián điệp của Trung cộng.

Trong số  một loạt quyết định của thủ tướng Justin Trudeau để làm sáng tỏ các cáo buộc Trung cộng đã can thiệp vào hai kỳ bầu cử  (2019 và 2021)  ở Canada, có việc chỉ định một báo cáo viên đặc biệt, thành lập hai ủy ban nghị viện cho cuộc điều tra nghi án Trung cộng gây lũng đoạn chính trị Canada.  Ông Trudeau thông báo quyết định trên với quyết tâm mạnh mẽ rằng « mọi tấn công hay ý đồ tấn công vào nền dân chủ của của chúng ta là không thể chấp nhận được ».

Điều gì khiến thủ tướng Trudeau phải xới thêm căng thẳng với Trung cộng bằng những cáo giác có vẻ nhàm chán?

Từ nhiều tuần qua, chính phủ Trudeau đã bị những áp lực dồn dập của phe đối lập bảo thủ đòi phải trả lời những cáo giác mới đây truyền thông Canada về chủ đề nhạy cảm này. Từ cuối năm ngoái, các báo chí liên tiếp đưa ra các tiết lộ tạo cảm giác Canada là một trong những lãnh địa ưu tiên để  Bắc Kinh gây ảnh hưởng chính trị.

Theo nhật báo The Globe and Mail, một tỷ phú Trung cộng tên là Trương Bân (Zhang Bin), từ năm 2016 có thể đã tài trợ tới một triệu đô la cho Quỹ Pierre-Elliott-Trudeau, tên của cựu thủ tướng và là cha của lãnh đạo chính phủ Canada thuộc đảng Tự do hiện nay. Ý đồ của người Trung cộng là gây ảnh hưởng đối với ông Justin Trudeau, khi đó vẫn còn là một người tập sự làm chính trị, được nhìn nhận như là một người bạn của Bắc Kinh.

Tờ báo Canada trên trích dẫn nhiều hồ sơ mật của tình báo Canada còn cho biết Trung cộng có thể đã gây tác động đến các kỳ bầu cử liên bang gần đây, theo hướng có lợi cho chính phủ tự do đang cầm quyền, làm thất bại những ứng viên bảo thủ bị đánh giá có quan điểm thù địch với Trung cộng.

Theo một nguồn khác, hãng truyền thông Global News khẳng định chính phủ Justin Trudeau dường như đã làm ngơ trước cảnh báo của cơ quan tình báo về mối liên hệ với Trung cộng của một ứng viên thuộc đảng của ông, người gốc Hoa, trong kỳ bầu cử 2019.

Các phát giác ngày càng trở nên phiền toái hơn cho đảng Tự do của ông Justin Trudeau. Tháng Hai 2023, nhật báo Global and Mail, dẫn kết luận điều tra của cơ quan tình báo Canada khẳng định rằng Trung cộng đã làm mọi việc để đảng Tự do giành chiến thắng sát sao trước phe bảo thủ trong cuộc bầu cử cấp liên bang năm 2021.

Trung cộng bị tố cáo đã triển khai các chiến dịch bóp méo thông tin bằng tiếng Hoa trên các dịch vụ nhắn tin như WeChat  để thuyết phục các cử tri gốc Hoa ở Canada rằng các ứng viên bảo thủ là những người kỳ thị chủng tộc. Hay một tố cáo khác nữa cho rằng lãnh sự quán Trung cộng ở Canada đã tuyển mộ các sinh viên Trung cộng là tình nguyện hỗ trợ chiến dịch vận động tranh cử cho các ứng cử viên của đảng Tự do. Hay thậm chí các điệp vụ Canada đã nghi ngờ lãnh sự quán Trung cộng ở Toronto đã chỉ đạo một hệ thống cung cấp tài chính cho 11 nhân vật có liên quan đến lợi ích của Trung cộng ra ứng cử vào Nghị Viện Canada.

Những phát giác của báo chí tạo cảm giác như chính phủ Trudeau được dựng lên và duy trì là một phần nhờ vào bàn tay của Bắc Kinh. Thế nhưng, rõ ràng là từ 2018, thời điểm mà ông Justin Trudeau đã là thủ tướng, thì quan hệ giữa Canada và Trung cộng không ngừng tồi tệ đi. Đó là vụ bắt tổng giám đốc tài chính của Hoa Vi bà Mạnh Vãn Châu. Ottawa không ngại lên án công khai Bắc Kinh về các vi phạm nhân quyền trong hồ sơ người Duy Ngô Nhĩ, cũng như tham gia tích cực các trừng phạt kinh tế Trung cộng do đồng minh Mỹ phát động. Đáp lại Bắc Kinh cũng đã không ít lần ra đòn trả đũa Ottawa.

Giới quan sát cho rằng những hành động của Trung cộng can dự vào bầu cử của Canada, không hẳn để ủng hộ phe nào mà mục tiêu là để gây nhiễu loạn cho chính trường nước này, khiến chính phủ hoạt động khó khăn hơn. Bắc Kinh phủ nhận không hề can dự vào chính trường Canada. Nhưng với phe đối lập thì đây là cơ hội bằng vàng để tấn công đối thủ. Từ nhiều tuần nay, phe bảo thủ liên tục đòi mở điều tra về các phát giác nói trên. Vụ ồn ào này chỉ là những toan tính trong nội bộ chính trường Canada. Hoạt động gián điệp, gây ảnh hưởng chính trị của Trung cộng cũng không phải là chuyện gì mới, nhất là ở đất nước như Canada có tới 5% dân số là Hoa kiều.  (RFI)