Ảnh minh họa : Nạn nhân buôn người thường là thiếu nữ hoặc phụ nữ trẻ. Ảnh : AFP

Thùy Dương (RFI) - Liên Hiệp Quốc ngày 03/11/2021 báo động về nạn phụ nữ và trẻ em gái Việt Nam nghèo đói trở thành nạn nhân của những kẻ buôn người sang Ả Rập Xê Út thông qua hình thức xuất khẩu lao động.

Tuyên bố của nhóm chuyên gia đăng trên website của Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc ngày 04/11/2021 báo động:

“Chúng tôi đang chứng kiến ​​những kẻ buôn người nhắm vào phụ nữ và trẻ em gái Việt Nam sống trong cảnh nghèo đói, nhiều người trong số họ đã lâm cảnh dễ bị tổn thương và bị gạt ra bên lề xã hội. Những kẻ buôn người hoạt động mà không bị trừng phạt”.

Theo các chuyên gia Liên Hiệp Quốc, sau khi ký hợp đồng với các công ty tuyển dụng lao động tại Việt Nam, một số thiếu nữ và phụ nữ bị chủ lao động lạm dụng tình dục, đánh đập, tra tấn và đối xử tàn nhẫn khi đến Ả Rập Xê Út. Thường thì họ không được cung cấp thực phẩm, không được điều trị y tế, không được trả lương, hoặc chỉ được hưởng lương thấp hơn mức lương ghi trong hợp đồng.

Liên Hiệp Quốc báo động có một số công ty khai khống tuổi của trẻ em gái để đưa các em sang Ả Rập Xê Út làm giúp việc gia đình, che giấu sự thật là các em vẫn còn nhỏ tuổi. Các chuyên gia nêu trường hợp một thiếu nữ Việt Nam 15 tuổi bị ốm vì bị chủ đánh đập, không cho ăn uống và chữa bệnh. Nạn nhân được cho về nước, nhưng chưa kịp lên máy bay thì đã qua đời. Do giấy tờ của cô bị làm giả nên gia đình hiện vẫn chưa nhận được thi thể nạn nhân.

Liên Hiệp Quốc thúc giục chính quyền Việt Nam và Ả Rập Xê Út có thêm nhiều hành động để chống nạn buôn người và bảo vệ những người lao động Việt Nam, trên cơ sở các nguyên tắc về nhân quyền và bảo đảm thực thi trách nhiệm. Liên Hiệp Quốc khuyến nghị Ả Rập Xê Út có luật lao động bảo vệ người nước ngoài nhập cư làm lao động giúp việc gia đình, mở rộng cải cách luật lao động cho nhóm đối tượng này. Các chuyên gia của Liên Hiệp Quốc cũng thúc giục chính phủ hai nước tiến hành một cuộc điều tra công bằng và độc lập, thậm chí cả về những cáo buộc liên quan đến sự tiếp tay của các cơ quan công quyền.

Liên Hiệp Quốc cho biết thêm trong vòng chưa đầy 2 tháng, từ ngày 03/09 đến 28/10/2021, có khoảng 205 phụ nữ Việt Nam, trong đó có nhiều người là nạn nhân của nạn buôn người, đã được hồi hương. Các chuyên gia kêu gọi Việt Nam tăng cường hỗ trợ những người phụ nữ này, kể cả về pháp lý, chăm sóc y tế và tâm lý xã hội.

Liên Hiệp Quốc nhắc nhở Việt Nam và Ả Rập Xê Út về “các nghĩa vụ pháp lý quốc tế trong việc hợp tác chống nạn buôn người”, bao gồm cả trong điều tra tư pháp hình sự, có các biện pháp khắc phục hiệu quả tệ nạn này và hỗ trợ nạn nhân. (RFI)

*

VỤ H XUÂN SIU: THI HÀI ĐÃ ĐƯỢC CHÔN Ở Ả-RẬP XÊ-ÚT, GIA ĐÌNH THẤT VỌNG VÀ TỨC GIẬN

Hoàng Long (VOA) - H Xuân Siu, thiếu nữ người Việt chết ở Ả-rập Xê-út sau hai năm đi xuất khẩu lao động, đã được chôn cất tại nước này, Đại sứ quán Việt Nam ở Riyadh cho biết, thay vì được đưa về nước theo nguyện vọng thiết tha của gia đình.

Tin tức này càng làm tăng thêm nỗi đau của gia đình cô bé 17 tuổi dân tộc Gia Rai, người mà trước khi qua đời đã liên tục kêu cứu để hoát khỏi điều mà em nói là sự bạo hành thể xác từ chủ nhà nơi em làm người giúp việc.

Vụ việc thu hút sự chú ý sau khi VOA tường trình về câu chuyện của em và cách thức mà một công ty tuyển dụng lao động ở Việt Nam đã sử dụng nhằm chiêu dụ các thiếu nữ thuộc sắc dân thiểu số từ những vùng quê nghèo hẻo lánh tham gia lực lượng lao động xuất khẩu ngày càng đông, dù một số em chưa đủ tuổi theo quy định của luật pháp Việt Nam.

VOA có được một công điện của Đại sứ quán Việt Nam ở Ả-rập Xê-út gửi cho các cơ quan hữu trách trong nước ngày 4 tháng 11 nói rằng thi hài của H Xuân Siu “đã được chôn cất cẩn thận theo quy định của nước sở tại” vào ngày 10 tháng 10, dẫn ra thông tin từ công hàm của Tổng Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao Ả-rập Xê-út gửi cho đại sứ quán vào ngày 1 tháng 11.

Vị trí mộ được nói là nằm bên cạnh nghĩa trang Handesi ở thành phố Arar thuộc khu vực biên giới phía bắc của Ả-rập Xê-út.

H Xuân qua đời vào ngày 18 tháng 7 vì do “tim ngừng đập, thiếu oxy trong phổi, và thuyên tắc phổi,” theo báo cáo của Bệnh viện Burj Al Shimal ở Arar.

Công điện của đại sứ quán dường như gợi ý rằng các thủ tục đã diễn ra chậm trễ từ phía Việt Nam khiến cho thi hài người lao động không thể được hồi hương theo nguyện vọng của gia đình.

Đại sứ quán nói đã đề nghị phía Việt Nam, bao gồm công ty tuyển dụng H Xuân và gia đình của em, hoàn tất ủy quyền và đưa ra quyết định cuối cùng liên quan đến việc hồi hương thi thể từ ngày 13 tháng 9, nhưng đến ngày 11 tháng 10 đại sứ quán mới nhận được giấy ủy quyền đã dịch công chứng tiếng Ả-rập.

Đại sứ quán cho biết là đã hoàn tất thêm các thủ tục cần thiết với nước sở tại ngay trong ngày 11 tháng 10, nhưng mọi việc đã quá muộn.

“Trên cơ sở đó, [đại sứ quán] xin thông tin và đề nghị Cục Quản lý lao động ngoài nước giúp chỉ đạo Công ty Vinaco thông tin cho gia đình người lao động,” công điện của đại sứ quán nói thêm. “Tiếp tục phối hợp với chủ sử dụng và các cơ quan chức năng sở tại để hoàn tất các thủ tục cuối cùng, đồng thời hoàn trả đầy đủ tiền lương còn thiếu, tư trang/vật dụng cá nhân của lao động cho gia đình.”

H Soan Siu, chị gái của H Xuân ở Đắk Lắk, nói chị cảm thấy thất vọng và tức giận khi hay tin em gái đã được chôn cất ở Ả-rập Xê-út vào ngày thứ Sáu.

Cái chết của em đã khiến mẹ chị suy sụp tinh thần trầm trọng, chị cho biết. Khi cô bé còn nằm trong bệnh viện ở Ả-rập Xê-út, những yêu cầu của gia đình được nhìn thấy mặt em đã bị khước từ.

“Từ khi biết tin em Xuân mất mẹ chẳng ăn uống gì hết, ngày nào cũng khóc. Bây giờ mẹ đang ốm nên em không dám nói chuyện này với mẹ, tại vì hôm bữa họ đã gửi văn bản là sẽ đưa xác em Xuân về nên mẹ chỉ biết là họ đưa xác em Xuân về,” chị nói.

Giờ chị H Soan không biết khi nào chị mới có thể báo tin cho mẹ, nhưng chị biết chị sẽ không từ bỏ nỗ lực đưa em gái về nước.

“Chôn cũng phải đào mộ mà đem về,” chị quả quyết. “Bởi vì mẹ ngày nào cũng đợi em Xuân về, dù sống hay chết cũng phải về.” (VOA)