Ông Volker Türk, Cao ủy Liên hiệp quốc về Nhân quyền, ngày 2/4/1024 tuyên bố: “Trong hai năm qua, các lực lượng vũ trang Nga đã vi phạm rộng rãi các quyền con người và luật nhân đạo quốc tế, bao gồm giết người trái pháp luật, tra tấn, cưỡng bức mất tích và giam giữ tùy tiện” (AFP)

VOA - Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên hiệp quốc OHCHR tố cáo Nga vi phạm nghiêm trọng nhân quyền và luật nhân đạo quốc tế trong cuộc chiến chống Ukraine.

Một phúc trình mới của OHCHR cảnh báo cuộc tấn công vũ trang của Nga và chiếm đóng lãnh thổ Ukraine sẽ gây ra hậu quả lâu dài cho Ukraine và người dân nước này vào thời điểm sự chú ý của toàn cầu về tình hình nghiêm trọng dường như đang phai dần.

Ông Volker Türk, Cao ủy Liên hiệp quốc về nhân quyền, ngày 2/4 tuyên bố: “Bất chấp những câu chuyện đau lòng về sự đau khổ của con người diễn ra hàng ngày ở Ukraine, tôi sợ rằng thế giới đã trở nên không còn cảm xúc trước cuộc khủng hoảng này”.

Trong một đánh giá ảm đạm về tình hình, ông Türk nói với Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc: “Đã hơn hai năm kể từ khi Liên bang Nga tiến hành cuộc tấn công vũ trang toàn diện vào đất nước Ukraine. Hai năm vô cùng đau khổ, đổ máu, mất mát và đau buồn. Vô số gia đình đã bị chia cắt.”

Ông lưu ý rằng hơn 10.500 thường dân đã thiệt mạng và hơn 20.000 người bị thương.

Ông nói: “Con số thực tế có thể cao hơn đáng kể”.

Phúc trình, về khoảng thời gian từ ngày 1/12/2023 đến ngày 29/2/2024, cho biết cuộc chiến tiếp tục gây ra tổn hại nghiêm trọng cho dân thường trong các cuộc tấn công quy mô lớn bằng “phi đạn và đạn dược bay khắp nơi do lực lượng vũ trang Nga phóng trên khắp Ukraine”.

Phúc trình nói rằng điều này đang gây ra sự gia tăng đột biến về thương vong dân sự, “đảo ngược xu hướng giảm chung về thương vong dân sự trong suốt năm 2023”.

Theo phúc trình, năm nay đánh dấu 10 năm kể từ khi Nga sáp nhập trái phép Bán đảo Crimea, khoảng thời gian mà người dân ở Crimea “bị buộc tội và kết án… vì những hành vi không phải là tội phạm theo luật Ukraine”.

Ông Türk nói: “Quyền công dân của Liên bang Nga đã được áp đặt rộng rãi.” “Chính quyền Nga đã bắt nam giới ở Crimea gia nhập lực lượng vũ trang Nga, cuối cùng buộc họ phải chiến đấu chống lại chính đất nước của mình.”

Ông cho biết trẻ em Ukraine đã bị tước quyền được giáo dục bằng ngôn ngữ của mình và người dân bị từ chối quyền tự do bày tỏ quan điểm.

Ủy viên nhân quyền nói: “Những vi phạm mà chúng tôi ghi nhận ở Crimea đã báo trước những gì chúng tôi thấy đang phát triển trên lãnh thổ Ukraine bị Liên bang Nga chiếm đóng sau cuộc tấn công vũ trang toàn diện của nước này”.

Ông nói: “Trong hai năm qua, các lực lượng vũ trang Nga đã vi phạm rộng rãi các quyền con người và luật nhân đạo quốc tế, bao gồm giết người trái pháp luật, tra tấn, cưỡng bức mất tích và giam giữ tùy tiện”, ông cho biết thêm rằng những vi phạm này đã xảy ra mà không bị trừng phạt.

Ông nói: “Không có nơi nào để tìm kiếm công lý, không có nơi nào để tìm kiếm một biện pháp khắc phục hiệu quả”. “Hiệu quả tích lũy của những hành động này là tạo ra bầu không khí sợ hãi lan rộng, cho phép Liên bang Nga củng cố quyền kiểm soát của mình.”

Trong thời gian ghi chép báo cáo, các quan chức OHCHR đã phỏng vấn 60 tù nhân Ukraine vừa được thả khỏi nơi giam giữ của Nga trong một cuộc trao đổi tù binh. Họ cho biết các tù binh đã cung cấp những lời kể chi tiết, đáng tin cậy về việc bị tra tấn, bị đánh đập, điện giật, đe dọa hành quyết, bạo lực tình dục và các hình thức đối xử khắc nghiệt khác.

OHCHR ghi nhận 12 trường hợp hành quyết ít nhất 32 tù binh Ukraine bị bắt. OHCHR đã xác minh ba trong số những vụ việc này, trong đó quân nhân Nga đã hành quyết bảy quân nhân Ukraine.

Ông Türk nói: “Trong cùng thời gian này, văn phòng của tôi đã phỏng vấn 44 tù binh Nga bị Ukraine giam giữ. “Mặc dù họ không phàn nàn về cách đối xử và điều kiện ở những nơi giam giữ đã được thiết lập sẵn, nhưng một số người trong số họ đã mô tả những trường hợp bị tra tấn và bị đối xử tệ bạc ở những nơi quá cảnh sau khi họ được sơ tán khỏi chiến trường.”

Cao ủy cho biết thảm kịch ở Ukraine đã diễn ra quá lâu và kêu gọi Liên bang Nga chấm dứt các cuộc tấn công vũ trang.

Ông nói: “Việc vi phạm luật nhân đạo và nhân quyền quốc tế của các lực lượng vũ trang và quan chức hành chính Nga trên lãnh thổ chiếm đóng phải chấm dứt ngay lập tức”.

Nga đã tẩy chay cuộc họp và thông báo với chủ tịch hội đồng rằng họ “không muốn phát biểu với tư cách là một quốc gia có liên quan”.

Đại sứ Ukraine tại Liên hiệp quốc ở Geneva, Filipenko Yevheniia, chỉ trích gay gắt Nga và việc nước này “tước đoạt một cách có hệ thống các quyền và tự do cơ bản ở Crimea cũng như các khu vực chiếm đóng ở Donbas và các vùng lãnh thổ khác của Ukraine”.

Bà nói: “Bằng cách gây ra những thay đổi đáng kể về nhân khẩu học thông qua việc buộc phải di dời và cố ý thay thế dân số, Nga đang cố tình thay đổi cơ cấu xã hội để củng cố sự chiếm đóng của mình, vi phạm trắng trợn luật nhân đạo quốc tế”.

“Bằng cách tra tấn, giam giữ tùy tiện thường dân, bắt cóc và nhồi sọ trẻ em Ukraine, Nga đã phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống nhân loại một cách công khai và đáng xấu hổ.”

Đại sứ Ukraine kêu gọi các quốc gia thành viên Liên hiệp quốc “lên án các cuộc tấn công khủng bố của Nga” và gửi một thông điệp rõ ràng tới Điện Kremlin “rằng cộng đồng quốc tế sẽ không nhắm mắt làm ngơ trước hành động xâm lược một quốc gia có chủ quyền, giết hại thường dân và tàn phá các cơ sở hạ tầng quan trọng.” (VOA)