Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi, Moscow Tháng Tám 2015 (ảnh: Sasha Mordovets/Getty Images)

Lương Thái Sỹ - Tổng thống Abdel Fatah El-Sisi của Ai Cập, một trong những đồng minh thân cận nhất của Mỹ ở Trung Đông và là nước nhận viện trợ chính của Mỹ (nhận hơn $1 tỷ một năm viện trợ an ninh trong nhiều thập niên) đã ra lệnh sản xuất hơn 40,000 hoả tiễn để bí mật chuyển đến Nga – The Washington Post cho biết.

Chuyện khó tin nhưng có thật ?

Một phần của tài liệu tuyệt mật Ngũ Giác Đài đề ngày 17 Tháng Hai đã tóm tắt các cuộc trò chuyện “chủ đề hoả tiễn” giữa Sisi và các quan chức quân sự cao cấp về kế hoạch cung cấp đạn và hoả tiễn cho Nga. Sisi không quên chỉ thị các cấp dưới giữ bí mật để tránh “làm mất lòng” phương Tây.

Tiết lộ mới được đưa ra trong bối cảnh Nga cả hai bên Nga và Ukraine đều đang tìm cách bổ sung các kho vũ khí đã cạn kiệt. Trả lời câu hỏi của tờ The Washington Post về tài liệu trên và tính xác thực của các cuộc họp “chủ đề hoả tiễn” trong tài liệu, Đại sứ Ahmed Abu Zeid, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Ai Cập, vẫn khẳng định:

“Lập trường của Ai Cập ngay từ đầu là không can dự vào cuộc khủng hoảng và cam kết duy trì khoảng cách bình đẳng với cả hai bên. Chúng tôi tái khẳng định sự ủng hộ của Ai Cập với Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế thể hiện trong các nghị quyết của Đại hội đồng LHQ; tiếp tục kêu gọi cả hai bên chấm dứt hành động thù địch và tìm kiếm giải pháp chính trị thông qua đàm phán”.

Cung cấp vũ khí cho Nga để phục vụ cuộc chiến ở Ukraine sẽ là một nước cờ nguy hiểm đối với Ai Cập, quốc gia có quan hệ sâu với Moscow nhưng vẫn củng cố quan hệ đối tác với Mỹ. Tài liệu không nói rõ tại sao Nga quan tâm đến việc mua hoả tiễn của Ai Cập nhưng quân đội Nga đang thiếu lượng lớn đạn dược trong chiến tranh và theo chính phủ Mỹ, sau Iran, Bắc Hàn đã bí mật cung cấp vũ khí cho Nga và Tàu cộng cũng bị Mỹ phát hiện định làm tương tự.

Ai Cập và các đối tác khác của Mỹ ở Trung Đông đã cố gắng đứng ngoài cuộc đối đầu giữa phương Tây với Nga về Ukraine nhưng vẫn tìm kiếm một bảo đảm khác để thay thế vai trò đang suy giảm của Mỹ trong khu vực cũng như các phương tiện mới để đảm bảo an ninh kinh tế và quân sự của họ. Cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đã làm tăng giá hàng hóa trên toàn cầu, gây áp lực nghiêm trọng lên Ai Cập, nhà nhập khẩu lúa mì hàng đầu thế giới với hơn 80% lúa mì nhập từ Nga và Ukraine trong những năm gần đây.