Tô Lâm bắt tay Phạm Minh Chính trong cuộc họp Quốc hội ngày 05/11/2022. (Hình: Cổng thông tin điện tử Quốc Hội Việt Nam)

Trần Anh Quân - Điểu tận cung tàng, chim hết thì bẻ cung, Phạm Minh Chính từng liên minh với Tô Lâm trong cuộc đảo chính Trọng, giờ đây họ Phạm lại thành cái gai trong mắt họ Tô.

Những người thân cận thủ tướng lần lượt về quê hoặc… về nơi an nghỉ cuối cùng.

Không biết vô tình hay hữu ý, mà có sự trùng hợp lạ kỳ giữa nhóm tứ trụ và văn phòng chính phủ của Phạm Minh Chính. Trong nhóm tứ trụ từ đầu nhiệm kỳ tới nay thì có một người chết, và ba người phải từ chức, chỉ Phạm Minh Chính còn ngồi lại ghế thủ tướng. Còn tại chính phủ thì cũng một phó thủ tướng chết ngay giữa nhiệm kỳ, và ba phó thủ tướng phải từ chức, từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 tới giờ chỉ còn Chính tại vị.

Các tứ trụ cùng nhiệm kỳ với Chính, có cố tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng chết giữa nhiệm kỳ, Nguyễn Xuân Phúc mới làm chủ tịch nước chưa đầy hai năm là phải từ chức. Kế nhiệm Phúc,Võ Văn Thưởng cũng làm được 1 năm là phải nhường ghế cho Tô Lâm. Vương Đình Huệ có thời gian tại vị lâu hơn khi làm chủ tịch Quốc Hội, được ba năm mới giao ghế lại cho Trần Thanh Mẫn.

Trong văn phòng chính phủ, Phạm Bình Minh, uỷ viên Bộ Chính Trị phải từ chức sau 1 năm 121 ngày làm phó thủ tướng do liên quan tới tham nhũng. Vũ Đức Đam làm phó thủ tướng hơn 9 năm, nhưng cũng phải từ chức cùng lúc với Phạm Bình Minh với cùng lý do tham nhũng. Lê Văn Thành qua đời do bệnh nặng sau hơn hai năm làm phó thủ tướng dưới trướng Phạm Minh Chính. Còn Lê Minh Khái là phó thủ tướng mới nhất vừa bị cho nghỉ việc vào ngày 3 Tháng Tám.

Theo truyền thông cộng sản, Huệ, và Thưởng đều bị buộc phải từ chức để chịu trách nhiệm người đứng đầu. Căn cứ vào lý do này, Chính cũng phải từ chức khi để ba phó thủ tướng tham nhũng và gây ra nhiều tiêu cực, ảnh hưởng tới cả đất nước. Chỉ trong nửa nhiệm kỳ mà chính phủ của Chính lộ ra quá nhiều vấn đề và lòi ra tới ba “con mối chúa” như vậy, liệu nửa nhiệm kỳ sau sẽ ra sao, nếu Chính vẫn tiếp tục tham quyền cố vị?

Phạm Minh Chính và bốn lãnh đạo chủ chốt của cộng sản Việt Nam (Việt cộng) hồi đầu năm 2023. (Hình: Cổng thông tin điện tử Quốc Hội Việt Nam)

Liên quan tới AIC, tương lai Chính nằm trong tay Tô Lâm

Những ngày cuối Tháng Mười, tiếp tục diễn ra phiên toà xét xử đại án tham nhũng liên quan tới công ty AIC do bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn làm chủ tịch hội đồng quản trị.

Trước phiên toà này, người phụ nữ sinh năm 1969 này đã hai lần bị kết án vắng mặt với tổng mức án là 30 năm tù với cáo buộc tham nhũng lên tới hàng ngàn tỷ đồng.

Tuy nhiên, các thông tin rò rỉ cho biết việc bà Nhàn bị khởi tố là do liên quan tới việc đấu đá nội bộ trong đảng Việt cộng. Theo đó, bà là “người tình lâu năm” của Phạm Minh Chính, đương kim thủ tướng Việt Nam cộng, Hai người có với nhau một cô con gái đã trưởng thành. Nhờ mối quan hệ của Chính mà bà Nhàn được kết nối làm trung gian cung cấp thiết bị quân sự và công nghệ y tế từ Tây phương về Việt Nam.

Tới năm 2022, bà Nhàn bị công an khởi tố và truy nã. Đây là lúc Nguyễn Phú Trọng muốn cho Chính theo ông Phúc về vườn “làm người tử tế.” Và AIC chỉ là cái cớ để Trọng tiễn Chính đi nhanh hơn.

Đại án tham nhũng của công ty AIC diễn ra trong thời kỳ Chính còn làm bí thư tỉnh Quảng Ninh. Chính có liên quan trực tiếp trong vụ uỷ ban tỉnh Quảng Ninh duyệt kinh phí hơn 238 tỷ đồng cho bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh mua thiết bị y tế với giá cao của AIC. Lúc đó Trọng lệnh cho Tô Lâm điều Đinh Văn Nơi về Quảng Ninh để thu thập đầy đủ mọi bằng chứng về vụ này. Bây giờ, nếu Tô Lâm thật sự muốn hạ bệ Chính ngay trong nhiệm kỳ này, thì chỉ cần gật đầu là xong!

Nói đi thì phải nói lại, cũng cần phải thấy nguyên nhân vì sao mà Chính vẫn có thể ngồi cứng ghế thủ tướng cho tới giờ phút này. Phạm Minh Chính có lý lịch từng làm phó Tổng cục trưởng Tổng Cục Tình Báo, thứ trưởng Bộ Công An và có lịch sử thăng cấp hàm bậc thiếu tướng và trung tướng cùng các đợt với Tô Lâm. Thế lực và các bí mật tình báo của Chính cũng “không phải dạng vừa.”

Thủ tướng rõ ràng không phải là một khúc xương dễ gặm. Cho nên sau khi bị Trọng cho vào danh sách đen, Chính kết hợp với Lâm làm một cuộc đảo chính vô tiền khoáng hậu. Lần lượt đưa các thân tín của Trọng về vườn và đưa luôn Trọng… về nơi an nghỉ cuối cùng.

Phạm Minh Chính (giữa), và bốn phó thủ tướng đầu tiên trong nhiệm kỳ 2021-2026. (Hình: VGP)

Nhưng bây giờ, sau khi Lâm triệt hạ gần hết các đối thủ tiềm năng, thì Chính lại trở thành cái gai trong mắt tổng bí thư hiện nay. Chiếu theo điều lệ đảng Việt cộng, Chính cũng là người duy nhất có khả năng tranh ghế tổng bí thư nhiệm kỳ 2026-2031 với Tô Lâm. Hoặc Chính có thể xin ngồi lại ghế thủ tướng thêm một nhiệm kỳ, như vậy lại cản chân Lâm trong việc “Hưng Yên hoá” Bộ Chính Trị.

Cái ghế thủ tướng này, rõ ràng Lâm muốn để dành cho một trong những thân tín của mình chứ không muốn chia cho phe nào cả. Dù rằng họ Tô và họ Phạm đều đã lố tuổi để có thể tiếp tục lãnh đạo thêm một nhiệm kỳ nữa. Như năm 2021, Trọng và ông Phúc cùng “được gia hạn” thêm một nhiệm kỳ theo dạng “trường hợp đặc biệt.” Cho nên việc Lâm đưa bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn ra xét xử những ngày qua cũng là một cách nhắc nhở nhẹ nhàng, buộc Chính phải đầu hàng. Con bài AIC mà Trọng để lại đã giúp Lâm nắm đằng cán. Và với sức ép mà họ Tô đang tạo ra trong khắp bộ máy chính trị, chắc chắn Lâm sẽ tiếp tục thêm một, hoặc nhiều nhiệm kỳ nữa.

Còn Chính có lẽ chỉ cố gắng hết nhiệm kỳ này rồi hạ cánh an toàn, nhường ghế thủ tướng lại cho một trong những thân tín của Tô Lâm, sẽ là nước đi sáng suốt, chứ nếu tiếp tục tranh chấp ghế tổng bí thư, hay xin ngồi lại ghế thủ tướng thêm một nhiệm kỳ nữa, có lẽ Phạm Minh Chính không đủ lực nữa rồi.

Trần Anh Quân (SGN)