Olga Ivshina, Becky Dale và Kirstie Brewer - Hơn 50.000 binh sĩ Nga đã thiệt mạng trong cuộc chiến tại Ukraine, BBC kiểm chứng và xác định.

Trong năm thứ hai của cuộc chiến, khi Moscow đẩy mạnh chiến thuật được gọi là “cối xay thịt”, chúng tôi phát hiện thấy rằng số người chết cao hơn 25% so với năm đầu tiên.

BBC Tiếng Nga cùng cơ quan truyền thông độc lập MediaZona và các tình nguyện viên đã bắt đầu đếm số binh sĩ thiệt mạng từ tháng 2/2022.

Những ngôi mộ mới trong nghĩa trang giúp cung cấp tên của rất nhiều binh sĩ. Chúng tôi cũng thực hiện rà soát thông tin công khai từ các báo cáo chính thức, từ báo chí và mạng xã hội. Theo phát hiện của chúng tôi, đã có hơn 27.300 binh lính Nga thiệt mạng trong năm giao tranh thứ hai. Điều này phản ánh cái giá rất lớn về sinh lực mà Nga phải trả cho việc giành được lãnh thổ.

Phản hồi báo cáo của BBC, phía Nga nói rằng chỉ Bộ Quốc phòng ở Moscow mới có thể cung cấp thông tin về thương vong.

Thuật ngữ “cối xay thịt” được sử dụng để mô tả cách Moscow liên tục điều quân tiến công nhằm bào mòn lực lượng Ukraine và đồng thời xác định vị trí của binh lính đối phương cho pháo binh Nga.

Con số hơn 50.000 binh sĩ thiệt mạng cao gấp tám lần con số thương vong chính thức duy nhất mà Moscow từng công bố vào tháng 9/2022. Số binh lính Nga thiệt mạng thực tế có thể còn cao hơn nhiều.

Phân tích của chúng tôi không bao gồm số quân thiệt mạng ở hai tỉnh Donetsk và Luhansk thuộc miền đông Ukraine mà Nga đang chiếm đóng. Số lính thiệt mạng sẽ còn cao hơn nếu tính thêm cả những khu vực này.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết việc cung cấp thông tin liên quan tới thương vong là "thuộc thẩm quyền của Bộ Quốc phòng", được quy định trong các luật về bí mật quốc gia và việc phổ biến thông tin trong "chiến dịch quân sự đặc biệt" - cụm từ Nga sử dụng để gọi cuộc chiến ở Ukraine.

Trong khi đó, Ukraine hiếm khi bình luận về mức độ thương vong của họ trên chiến trường. Tháng 2/2024, Tổng thống Volodymyr Zelensky từng cho biết 31.000 lính Ukraine đã thiệt mạng. Tuy nhiên, những ước tính dựa trên thông tin từ tình báo Mỹ cho thấy con số tổn thất lớn hơn.

Chiến thuật ‘cối xay thịt’

Danh sách binh lính tử trận mới nhất của BBC và MediaZona cho thấy cái giá về người mà Nga phải trả khi thay đổi chiến thuật trên tiền tuyến.

Biểu đồ phía dưới chỉ ra sự gia tăng đột biến con số tử vong của quân đội Nga vào tháng 1/2023 - thời điểm Nga khởi động cuộc tấn công quy mô lớn vào vùng Donetsk của Ukraine.

Khi cố chiếm thành phố Vuhledar, việc Nga lựa chọn sử dụng chiến thuật “tấn công trực diện bằng làn sóng người là không hiệu quả”, theo đánh giá của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW)

Theo ISW, “địa hình hiểm trở, cùng việc thiếu hụt hỏa lực và thất bại trong việc gây bất ngờ cho quân Ukraine” là những yếu tố dẫn tới số thương vong cao của quân đội Nga trong khi thắng lợi thì không được bao nhiêu.

Một đợt tăng đột biến khác xuất hiện vào mùa xuân năm 2023 – thời điểm diễn ra trận chiến giành Bakhmut, khi nhóm lính đánh thuê Wagner giúp Nga chiếm thành phố này. Khi đó, Thủ lĩnh Wagner Yevgeny Prigozhin ước tính tổn thất của Wagner là khoảng 22.000 người. Chiến dịch chiếm thành phố Avdiivka ở miền đông Ukraine vào mùa Thu năm 2023 cũng làm tăng đáng kể số quân lính Nga thiệt mạng.

Đếm mộ

Kể từ khi chiến tranh bắt đầu, những tình nguyện viên hợp tác với BBC và MediaZona đã đếm số lượng mộ của binh lính Nga tại 70 nghĩa trang trên khắp đất nước. Theo không ảnh, các nghĩa trang đã được mở rộng một cách đáng kể.

Ví dụ, những bức ảnh của nghĩa trang Bogorodskoye ở tỉnh Ryazan, nằm về phía đông nam Moscow, cho thấy một phân khu hoàn toàn mới đã xuất hiện. Hình ảnh và video từ thực địa cho thấy hầu hết những ngôi mộ mới này chôn binh lính và sĩ quan thiệt mạng ở Ukraine.