Cư dân địa phương bên ngoài một tòa nhà chung cư bị hư hại do cuộc xung đột Nga - Ukraina tại thành phố cảng phía nam Mariupol, Ukraina ngày 30/03/2022. (REUTERS - ALEXANDER ERMOCHENKO)

Trọng Thành (RFI) - Đàm phán mở « hành lang nhân đạo » tại Mariupol, thành phố miền nam Ukraina, từ nhiều ngày nay không đạt kết quả. Tối hôm qua, 30/03/2022, bộ Quốc Phòng Nga bất ngờ ra thông báo ngừng bắn tại Mariupol. Chính quyền Kiev cho biết cử 45 xe buýt đến thành phố bị vây hãm Mariupol, để chuyển hàng cứu trợ và di tản thường dân.  

Theo AFP, bộ Quốc Phòng Nga ngừng bắn tại khu vực này bắt đầu từ 10 giờ sáng, giờ địa phương (tức 7 giờ, giờ quốc tế). Bộ Quốc Phòng Nga cũng cho biết là việc sơ tán thường dân được tổ chức « với sự tham gia trực tiếp của Phủ Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc (UNHCR) và Ủy ban Chữ Thập Đỏ Quốc tế (CICR) ».  

Từ nhiều ngày nay, Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp vận động để Nga ngừng bắn, lập « hàng lang nhân đạo ». « Hành lang nhân đạo » tại Mariupol là một nội dung chính trong cuộc điện đàm giữa tổng thống Pháp Emmnuel Macron và lãnh đạo Nga Vladimir Putin hôm thứ Ba 29/03. Tuy nhiên, tối hôm đó, sau cuộc điện đàm, phủ tổng thống Pháp ra thông báo cho biết Matxcơva không chấp nhận yêu cầu này, với lý do « các điều kiện chưa cho phép ».  

Ngay sau khi chính quyền Nga đưa ra thông báo nói trên, phó thủ tướng Ukraina Iryna Verechtchouk cho biết Kiev đã cử 45 xe buýt đi Mariupol. Tại Mariupol, hiện còn gần 170.000 thường dân - trên tổng số 400.000 dân trước chiến tranh - bị mắc kẹt, theo chính quyền thành phố. Phó thủ tướng Ukraina cho biết « sẽ nỗ lực hết sức để xe buýt có thể vào được Mariupol, đưa những người bị kẹt ra ngoài ».  

Giao tranh diễn ra dữ dội trong thành phố Mariupol từ hơn một tuần nay. Trả lời AFP, nhiều nhân chứng thoát được khỏi thành phố cho biết dân cư đa số ẩn náu dưới hầm để tránh bom đạn, thành phố không có điện, thực phẩm và nước sạch thiếu nghiêm trọng, nhiều nơi xác người nằm rải rác không ai chôn cất. Theo chính quyền Mariupol, đã có khoảng 5.000 người chết kể từ khi quân Nga tấn công thành phố.

Hành lang nhân đạo dự kiến nối liền Mariupol đến thành phố Zaporija, cách thành phố cảng 220 km về phía bắc qua ba ngả khác nhau, trước hết là ngả đi cảng Berdiansk do quân Nga kiểm soát. Hai ngả khác, qua Melitopol và Energodar, đang được thương lượng để mở ra trong ngày hôm nay. Nếu diễn ra, đây là đợt di tản lớn đầu tiên khỏi Mariupol có tổ chức. Cho đến nay, các thỏa thuận ngừng bắn để sơ tán thường dân đã không được tôn trọng. Thường dân chỉ có thể rời khỏi thành phố với phương tiện riêng, điều kiện an ninh không được bảo đảm. (RFI)