Ký Thiệt - Tổng thống Donald Trump đang là người Mỹ khốn khổ nhất, dù ông đang là  người nắm trong tay nhiều quyền lực nhất thế giới, và dù chỉ vài ngày là mãn nhiệm kỳ, “người ta” cũng không để ông được yên thân ra đi.

Ngày 12 tháng 1 vừa qua, Hạ viện do đảng Dân Chủ  kiểm soát đã bỏ phiếu đàn hặc (impeach) ông Trump lần thứ hai trong nhiệm kỳ 4 năm của ông.

Ông tổng thống bị buộc tội đã xúi dục (incite) một cuộc nổi loạn tại Điện Capitol trong bài nói của ông sáng ngày 6 tháng 1. Nhưng, trong bài hiệu triệu trước khi xảy ra cuộc nổi loạn, ông Trump đã đặc biệt kêu gọi những người ủng hộ ông hãy bày tỏ lập trường “một cách ôn hòa và yêu nước” (peacefully and patriotically). Không có bằng chứng nào cho thấy ông Trump đã “xúi dục” hay khích động đám đông làm loạn.

Trong khi đó, hồ sơ tòa án vừa được công bố cho thấy ít nhất hai người đã tới trước hay vào ngày 6 tháng 1 với chất nổ, vũ khí và quần áo tác chiến. Theo tờ Washington Post, FBI đã biết trước về những kế hoạch cho một cuộc “chiến tranh” tại Điện Capitol. Cả CNN ngày 14 tháng 1 cũng nói rằng cuộc tấn công đã được điều hợp và “không phải chỉ là một sự bộc phát không kiểm soát được.”

Những dẫn chứng cho thấy vụ bạo động ngày 6 tháng 1 tại Điện Capitol đã được hoạch định trước rõ ràng trái ngược với luận cứ của những dân biểu đảng Dân Chủ ở Hạ viện cho rằng những lời lẽ của ông Trump có thể thấy trước đã đưa đến cuộc nổi loạn.

Nữ ký giả Mollie Hemingway của tờ The Federalist nói trên Fox News: “Càng có thêm tin tức về vụ này,  chúng ta càng nhận ra đây là một biến cố đã được hoạch định trước một cách rộng lớn, và do đó những điều luật đàn hặc càng kém đứng vững".

Steve Hilton, chủ sô “The Next Revolution” trên Fox News, vạch rõ: “Bây giờ tất cả đang được tường trình trên truyền thông – và phe Dân Chủ đang thúc đẩy chuyện này – rằng cuộc nổi loạn mà chúng ta thấy hôm thứ tư đã được hoạch định từ trước, nó đã được tổ chức, tất cả những nhóm này đã cùng nhau âm mưu và lập kế hoạch. Như vậy là vụ nổi loạn ấy đã được lên kế hoạch trước, sao lại nói rằng ông tổng thống đã bỗng dưng xúi dục gây loạn ngày hôm ấy? Vậy cho nên không có điều gì trong vụ này nghe có lý cả.”

Bản văn đàn hặc cũng buộc tội ông Trump đã nhiều lần lặp lại những “tuyên bố sai lầm” về cuộc bầu cử gian lận nhiều tháng dẫn tới cuộc tấn công.

Thực ra, đàn hặc là một hành động chính trị, không phải là một vụ pháp lý. Chính ông Trump cũng nói rằng Tu Chính án thứ 25 mà các dân biểu đảng Dân Chủ viện dẫn để đàn hặc ông là sai và họ sẽ bị vụ này ám ảnh sau này.

Trưởng khối đa số tại Thượng viện Mitch McConnell cũng cho biết sẽ không trông đợi đem vụ đàn hặc ra xét xử trước ngày 19 tháng 1, khi Thượng viện tái nhóm và một ngày trước lễ nhậm chức của ông Biden mà kết quả vụ đàn hặc này chắc cũng như vụ đàn hặc trước đây.

Một vụ đàn hặc vô nghĩa, hay chỉ bộc lộ sự thiếu tự tin, sợ hãi, hay chỉ nhằm trả thù không cao thượng?

Ký giả Charles Hurt của tờ Washington Times đã gọi vụ đàn hặc TT Trump không chỉ là truất quyền ông Trump vào tuần lễ cuối cùng nhiệm kỳ tổng thống của ông. Tất cả là để ngăn ngừa ông ta không bao giờ có thể ứng cứ lần nữa.” Như lời của Dân biểu Jim Clyburn, Dân Chủ – South Carolina:  “Tổng thống Trump phải bị đàn hặc và kết tội. Và ông ta phải bị ngăn chặn vĩnh viễn mưu toan nắm quyền lần nữa.”

Charles Hurt đã gọi đây là một cuộc nổi loạn, để lật đổ cuộc bầu cử  kỳ tới trước khi nó diễn ra và những người chủ mưu một cách tuyệt vọng đã tước đoạt quyền của cử tri Mỹ để bầu Donald Trump một lần nữa.

Nhưng, dù động cơ của việc buộc tội ông Trump đã “xúi dục” cuộc nổi loạn để đàn hặc ông là gì thì hậu quả tai hại về tài chính đã thấy rõ rất sớm khi  các cơ sở làm ăn lâu năm với ông lần lượt theo nhau rút lui.

Trước mắt là Thành phố New York đã tuyên bố chấm dứt hợp đồng với công ty của ông Trump để khai thác khu giải trí, gồm hai sân trượt băng tại Central Park đem lại lợi tức 17 triệu đô-la mỗi năm.

Deutsche Bank và Signature Bank đã quyết định chấm dứt giao dịch làm ăn với TT Trump, cắt đứt một nguồn tiền quan trọng cho Trump Organization trước khi ông được bầu làm tổng thống.

Theo tin của Bloomberg, ông Trump đang nợ Deutsche Bank ở Frankfurt, Đức, 300 triệu đô, và những món nợ này tới hạn trả trong vòng bốn năm.

Signature Bank, nơi ông Trump có các chương mục cũng cho biết chấm dứt giao dịch làm ăn với ông và kêu gọi ông từ chức. Ngân hàng này đã kết tội ông Trump quá sớm trong một bản tuyên bố với lời lẽ như sau:

“Trước đây chúng tôi chưa bao giờ bình luận về bất cứ vấn đề chính trị nào và hy vọng sẽ không bao giờ làm như vậy nữa. Chúng tôi đã chứng kiến tổng thống Hoa Kỳ khuyến khích những kẻ làm loạn và không gọi Vệ Binh Quốc Gia tới bảo vệ Quốc Hội hành xử nhiệm vụ của họ. Để bảo đảm sự chuyển giao quyền lực một cách ôn hòa, chúng tôi tin rằng hành động thích đáng trong lúc này là sự từ chức của tổng thống Hoa Kỳ, đó là việc lợi ích nhất cho đất nước chúng ta và nhân dân Mỹ.”

Thật hàm hồ và lố bịch, khi sự thật về cuộc nổi loạn tại Điện Capitol dần dần được đưa ra ánh sáng, mà đáng lưu ý nhất là lời thuật của cô Masako Ganaha, nữ phóng viên độc lập người Nhật, kèm hình ảnh và những đoạn phim cô đã quay được về những gì xảy ra chung quanh cái chết của Ashli Babbit, người phụ nữ trong 5 nạn nhân bị thiệt mang tại Điện Capitol ngày 6 tháng 1.

Theo Phóng viên Ganaha,  trong khi cảnh sát chưa biết tình hình ra sao thì chính những người biểu tình ôn hòa đã cố gắng báo động cho cảnh sát biết Antifa trà trộn vào trong đám đông người biểu tình và đang cố gắng hết sức để gây loạn bằng cách khơi dậy sự tức giận của những người ủng hộ ông Trump. Theo lời Ganahan, khi Ashli vừa ngã xuống chưa biết thực hư thế nào tại sao có người lại la lên là cảnh sát bắn cô ấy chết rồi? Rõ ràng là nó chỉ muốn kích thích người ta bạo động.

Sau đó cô Ganaha coi lại clip mình quay, thì ra tên này dùng cái mũ helmet dành cho xe mô tô ngụy trang ở bên ngoài là cái mũ len dành cho mùa đông. Khi nó đội lên, người ta tưởng là mũ bình thường. Và cũng chính nó khi lấy cái mũ ngụy trang ra, mũ cứng helmet này làm vũ khí tấn công. Khi xong việc, nó mang lên đầu đội lại thì nhìn rất giống mũ len mùa đông bình thường.

Cũng trong clip quay cảnh người biểu tình tấn công toà nhà Capitol, Ganaha đã nhận ra người lãnh đạo của Antifa là John Sullivan trong nhóm bạo động này. Sau đó cũng chính tên này được đưa lên CNN để trả lời phỏng vấn. CNN đã làm ngơ, không cho biết Sullivan thuộc tổ chức Antifa và có mặt trong cuộc biểu tình ủng hộ ông Trump để gây bạo động. Và anh ta đã được CNN dùng như một nhân chứng để vu cáo những người vô tội với mục đích đánh lừa người xem đài dễ tin có thể cho rằng những người ủng hộ ông Trump chủ trương bạo động.

Cũng chính Ganaha đã quay được cảnh Antifa khích động bạo loạn rồi sau đó khi thấy những người biểu tình mất cảnh giác làm theo sự hướng dẫn của nó thì lập tức nó biến mất và thay hình đổi dạng thành một người khác để khỏi bị ai nhận ra.

Theo Fox News, John Earle Sullivan, đã bị bắt giam với lý do liên hệ tới vụ bạo động gây chết người tại Điện Capitol nhưng đã được cho ra khỏi nhà tù ngày 15 tháng 1 vừa qua mà không phải đóng tiền thế chân, do lệnh của một thẩm phán liên bang, mặc dù có những sự chống đối của các công tố viên chính quyền. Thẩm phán Daphne Oberg đã đưa ra phán quyết rằng các công tố viên đã “không làm đủ bước sơ khởi về pháp lý để giam giữ anh ta trong khi chờ đợi những thủ tục tòa án lâu dài.”

Cũng ngày 15 tháng 1, FBI đã bắt giam một người tại Florida bị cáo buộc lập kế hoạch để tuyển mộ người đi tấn công bạo động những người đi biểu tình ủng hộ ông Trump có thể xuất hiện tại Quốc hội tiểu bang Florida để tiếp tục nỗ lực đảo ngược kết quả bầu cử đã qua.

Người này tên là Daniel Alan Baker, đã tự gọi mình là một kẻ “thiên tả cốt cán” trong một bài viết được FBI dẫn chứng trong cáo trạng hình sự. Những viên công tố liên bang đã buộc tội Baker “kêu gọi võ trang cho những cá nhân cùng một khuynh hướng để đương đầu bằng bạo lực” với bất cứ những kẻ pro-Trump nào tại Quốc Hội ở Tallahassee.

Sau vụ bắt giam Baker, FBI đã báo động ngay cho các giới chức liên hệ tiểu bang và địa phương về việc có thể xảy ra những cuộc biểu tình nữa đưa tới bạo động tại thủ đô các tiểu bang với mức độ làm loạn hung bạo như đã xảy ra tại Quốc Hội ở Washington ngày 6 tháng 1 vừa  qua.

Sự thật về vụ làm loạn tại Điện Capitol ở Washington đã rõ ràng như vậy và không có bằng chứng nào cho thấy ông Trump đã phạm tội “xúi dục” những người ủng hộ ông làm loạn, ông vẫn bị Hạ viện đàn hặc một cách dễ dàng.

Phe Dân Chủ nghĩ rằng họ đang cưỡi trên ngọn sóng cao sau khi đàn hặc Donald Trump lần thứ hai, mà lần này lại có cả mười dân biểu Cộng Hòa xé rào, bỏ phiếu theo phe Dân Chủ, tán đồng đàn hặc.

Vì Thượng viện không còn ngày giờ để xét xử quyết định của Hạ viện đàn hặc TT Trump trước khi ông rời Tòa Bạch Ốc vào ngày 20 tháng 1 (nếu mọi sự bình yên, không có “thiết quân luật” như tin đồn), ông Trump sẽ là tổng thống Mỹ đầu tiên bị xét xử trước Thượng viện sau khi đã mãn nhiệm kỳ.

Vì ông Trump không còn ở trong Tòa Bạch Ốc, Thượng viện không thể trục xuất ông ra khỏi nhiệm sở. Tuy nhiên, nếu Thượng viện không kiếm đủ đa số 2 phần 3 để kết án, họ có thể bỏ phiếu lần thứ hai (chỉ cần đa số tương đối thông thường) để cấm ông Trump ra tranh cử trong tương lai.

Về phần TT Trump, phát ngôn viên chiến dịch tranh cử Hogan Gidley phổ biến một bản văn trên Twitter như sau: “Tổng thống Trump chưa quyết định chọn luật sư nào hay tổ hợp luật nào sẽ đại diện cho ông để chống lại cuộc tấn công vô liêm xỉ này trên Hiến Pháp và nền dân chủ của chúng ta, được gọi là vụ ‘đàn hặc bịa đặt’.  Chúng tôi sẽ thông báo khi có tin mới.”

Nhiều nghị sĩ không chắc Thượng viện có kiếm đủ đa số 2 phần 3 phiếu bầu để kết án ông Trump hay không. Nếu 100 nghị sĩ có mặt đầy đủ, cần có 17 nghị sĩ Cộng Hòa bỏ phiếu theo phe Dân Chủ thì mới có bản án kết tội ông…cựu tổng thống.

Hai Nghị sĩ Lindsey Graham và Tom Cotton nói rằng một phiên xử tại Thượng viện sau khi ông Trump không còn là tổng thổng có thể vi hiến.

Quan điểm này được một cựu thẩm phán liên bang chia sẻ. Trong một bài “op-ed” đăng trên tờ Washington Post, tác giả Michael Luttig,  được coi như một trong những tên tuổi lớn nhất trong giới luật gia (1991-2006), viết như sau:

“Nhiều điều khoản về Đàn hặc trong bản văn rõ ràng của Hiến Pháp khẳng định sự hiểu biết này về giới hạn quyền đàn hặc của Quốc Hội. Thí dụ Điều II, Khoản 4 của Hiến Pháp viết rằng: ‘Tổng thống, Phó Tổng thống và các viên chức dân sự của Hoa Kỳ, sẽ bị loại ra khỏi nhiệm sở do Đàn hặc vì, và bị kết tội phản quốc, hối lộ, hay những trọng tội đại hình và tiểu hình khác.’

Trong cùng huyết mạch hiến pháp, Điều I, Khoản 3 cung cấp phần liên hệ: “Quyền xét xử trong các vụ Đàn hặc sẽ không được nới rộng xa hơn việc loại ra khỏi nhiệm sở, và không được quyền thủ đắc bất cứ danh dự nào của nhiệm sở, gồm cả trái phiếu hay lợi tức của Hoa Kỳ.”

Thẩm phán Luttig cũng bác bỏ ý‎ kiến cho rằng Thượng viện có thể mở một phiên xử với mục đích kết án Tổng thống Trump rồi thì các nghị sĩ có thể thêm một câu ngăn cấm Donald Trump không bao giờ được ứng cử nữa, khi ông viết thêm: “Điều này không đúng bởi vì đây là một vụ đàn hặc dựa trên hiến pháp đối với một tổng thống đã bị tước bỏ quyền hiến định của ông ta. Nếu một tổng thống đã không bị đàn hặc một cách hợp hiến thì Thượng viện không có quyền hiến định để tước quyền ông ta ứng cử trong tương lai.”

Chuyện đàn hặc TT Trump sao mà ly kỳ, bí hiểm…trong khi tin đồn đãi về một cuộc thiết quân luật cũng ly kỳ, bí hiểm không kém tiếp tục được phổ biến trên truyền thông xã hội trong cộng đồng ta đọc “cứ như là thật”.

Tin giờ chót cho biết ba ngày trước lễ đăng quang tổng thống Hoa Kỳ thứ 46, TT Trump đã ra khỏi Tòa Bạch Ốc, không đợi Thượng viện đuổi, để tới một nơi nào đó không ai biết. Trước khi rời Washington, ông có viết mấy lời từ biệt đồng bào, kêu gọi mọi người tôn trọng luật pháp và trật tự, KHÔNG bạo động, KHÔNG phá hoại bất cứ dưới mọi  hình thức, nhưng ông không biết gửi đi bằng cách nào vì Twitter, Facebook, YouTube và các “Big Tech” khác đã thông đồng với nhau đóng sập mọi cửa tuyền thông, bịt mồm  ông tổng thống. Một phụ tá của ông đã phải nhờ Fox News giúp đưa tin ra ngoài!

“Tội nghiệp” ông tổng thống, và không thể không đặt lại câu hỏi: “Nước Mỹ đang trôi về đâu?”

Ký Thiệt