Bộ hành đi ngang qua bức tượng Alma Mater trong khuôn viên trường Đại học Columbia ở New York, vào ngày 01/07/2013. (Ảnh: Mario Tama/Getty Images)

Bill Pan - Khoảng 40 triệu người vay nợ sinh viên liên bang sẽ sớm phải bắt đầu trả nợ theo một thỏa thuận mà Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (Cộng Hòa-California) đã đạt được để mang lại sự cứu trợ tạm thời cho cuộc khủng hoảng mức trần nợ đang tái diễn.

Gói lập pháp dài 99 trang này (pdf), mà ông McCarthy dự kiến ​​sẽ đưa ra bỏ phiếu tại Hạ viện do Đảng Cộng Hòa lãnh đạo hôm 31/05 trước khi chuyển sang Thượng viện do Đảng Dân chủ chiếm đa số, sẽ cho phép chính phủ liên bang vay thêm tiền để hoạt động trong khi tránh được một sự vỡ nợ trong các khoản nợ cũ.

Là một phần của thỏa thuận này, chính phủ liên bang sẽ tiếp tục thu các khoản thanh toán và tiền lãi của nợ sinh viên, vốn đã bị tạm dừng trong ba năm qua. Trước đó, như một cách để giảm bớt áp lực tài chính đối với người Mỹ trong đại dịch COVID-19, hồi tháng 03/2020 cựu Tổng thống Donald Trump đã ban hành sắc lệnh đầu tiên yêu cầu tạm dừng thu các khoản nợ vay sinh viên này, và kể từ đó, việc tạm dừng này đã được gia hạn chín lần dưới cả thời chính phủ cựu Tổng thống Trump và Tổng thống Biden.

Khi nào sẽ kết thúc việc tạm dừng thanh toán nợ sinh viên?

Theo thỏa thuận này, vốn vẫn cần sự thông qua của Quốc hội, việc tạm dừng thanh toán nợ sinh viên sẽ kết thúc sau 60 ngày kể từ ngày 30/06. Điều này có nghĩa là những người vay nợ sẽ cần phải bắt đầu việc trả các khoản nợ sinh viên vào gần cuối tháng Tám, thời điểm mà việc tính lãi vay cũng sẽ bắt đầu trở lại.

Tuy nhiên, tình huống này trở nên phức tạp do một phán quyết của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đang chờ giải quyết về hai vụ kiện thách thức kế hoạch “xóa” hàng trăm tỷ USD khoản nợ sinh viên liên bang của ông Biden.

Cốt lõi của những vụ kiện đó là câu hỏi liệu tổng thống có thẩm quyền thực hiện kế hoạch trị giá 400 tỷ USD của mình hay không, nguyên là kế hoạch sẽ xóa khoản nợ sinh viên lên tới 10,000 USD cho mỗi người vay nợ nào kiếm được ít hơn 125,000 USD mỗi năm trong khi hủy bỏ tới 20,000 USD cho mỗi người nhận tài trợ Pell Grant nào đáp ứng tiêu chuẩn thu nhập đó

Vào ngày 22/11/2022, ông Biden đã thông báo về lần gia hạn việc tạm dừng thu nợ sinh viên mới đây nhất, nói rằng nếu Tối cao Pháp viện ra phán quyết về kế hoạch của ông trước ngày 30/06, thì việc tạm dừng này sẽ hết hạn sau 60 ngày kể từ phán quyết cuối cùng đó, bất kể kết quả vụ kiện ra sao.

Nếu các thách thức pháp lý đó chưa được giải quyết trước ngày 30/06, thì khoản thanh toán nợ sẽ tiếp tục trở lại sau 60 ngày kể từ ngày 30/06.

Nhìn chung, người vay nợ có thể dự kiến bắt đầu lại việc trả nợ không được trễ hơn những ngày cuối cùng của tháng Tám, mặc dù có thể sớm hơn.

Việc tạm dừng trả nợ sinh viên có thể được gia hạn tiếp không? Mặc dù việc tạm dừng trả nợ sinh viên đã được gia hạn nhiều lần trong ba năm qua, nhưng lần gia hạn vào ngày 22/11/2022 sẽ là lần cuối cùng, vì thỏa thuận mức trần nợ của lưỡng đảng rõ ràng sẽ cấm chính phủ ông Biden thực hiện việc gia hạn một lần nữa.

Cụ thể, thỏa thuận này quy định rằng Bộ trưởng Giáo dục Miguel Cardona “không được sử dụng bất kỳ quyền hạn nào để thực hiện một sự gia hạn” việc tạm dừng trả nợ trừ phi Quốc hội cho phép ông làm như vậy, mà điều này rất khó xảy ra.

Cuối tuần qua, ông Cardona đã hoan nghênh ông Biden vì đã “ngăn chặn được một cuộc khủng hoảng.” Ông Cardona cũng ca ngợi thỏa thuận này vì đã nối lại việc thu các khoản thanh toán nợ sinh viên theo một lịch trình tương tự như bộ của ông đã dự trù.

“Bất chấp những nỗ lực của Đảng Cộng Hòa nhằm chấm dứt việc giảm nợ sinh viên có mục tiêu và tiến tới kết thúc việc tạm dừng thanh toán theo kế hoạch của chúng tôi, chúng tôi sẽ bảo đảm một quá trình trả nợ trở lại suôn sẻ,” ông viết trên Twitter. “Thỏa thuận này cũng bảo vệ khả năng tạm dừng các khoản thanh toán nợ sinh viên của chúng tôi nếu điều đó là cần thiết trong các trường hợp khẩn cấp trong tương lai.”

Đảng Cộng Hòa ban đầu đề nghị rằng chi tiêu giáo dục được giữ trong phân bổ tài khóa 2022 như một phần trong nỗ lực của họ nhằm cắt giảm chi tiêu của các cơ quan chính phủ liên bang. Thay đổi được đề nghị này có nghĩa là giảm 22%, hay 17.4 tỷ USD, so với mức hiện tại của tài khóa 2023.

Trái lại, ông Cardona đang đề nghị ngân sách 90 tỷ USD cho tài khoá sắp tới, tăng 10.8 tỷ USD so với tài khóa 2023.

Tối cao Pháp viện sẽ quyết định như thế nào về kế hoạch xóa nợ sinh viên của ông Biden?

Không rõ liệu Tối cao Pháp viện sẽ ra phán quyết chống lại hay ủng hộ kế hoạch trị giá hàng tỷ USD của ông Biden. Trên thực tế, ngay cả bản thân ông Biden cũng nói rằng ông “không tự tin về kết quả từ quyết định của Tối cao Pháp viện.”

Như đã nói, một khối đa số theo phái bảo tồn truyền thống 6–3 tại tòa án tối cao này đã bày tỏ sự hoài nghi về ý tưởng rằng ông Biden có thể bỏ qua Quốc hội để thực hiện một hành động sâu rộng như vậy.

Trong các cuộc tranh luận vấn đáp được tổ chức hồi tháng Ba, một số thẩm phán, bao gồm cả Chánh án John Roberts, cho biết họ tin rằng Quốc hội nên có một vai trò trong một “vấn đề lớn” liên quan đến rất nhiều tiền và ảnh hưởng đến rất nhiều người.

Ông Roberts nói với Tổng chưởng lý Elizabeth Prelogar, người đang bào chữa cho kế hoạch xóa nợ này, rằng “Chúng tôi rất coi trọng ý tưởng phân quyền và quyền lực đó nên được phân chia để ngăn chặn việc lạm dụng quyền lực, và có nhiều chi tiết thủ tục tinh vi phải được tuân thủ cho cùng một mục đích.”

“Tôi nghĩ hầu hết những người quan sát bình thường sẽ nói, nếu quý vị định từ bỏ số tiền lớn như vậy, nếu quý vị định gây ảnh hưởng đến nghĩa vụ của nhiều người Mỹ về một chủ đề gây tranh cãi lớn, thì họ sẽ nghĩ đó là điều mà Quốc hội phải hành động. Và nếu Quốc hội không hành động, thì có lẽ đó là một bài học hay dành cho Tổng thống hoặc cơ quan chính phủ để nói rằng có lẽ đó không phải là điều họ nên tự mình thực hiện.”

Tại một thời điểm trong phiên điều trần này, ông Roberts đã đề cập đến phán quyết của Tối cao Pháp viện hồi năm 2020 đã ngăn chính phủ cựu Tổng thống Trump đơn phương chấm dứt chương trình Hoãn Hành động đối với những Người đến Mỹ thời Thơ ấu (DACA). Chương trình này cho phép “những người có mơ ước,” hoặc những người được đưa đến Hoa Kỳ bất hợp pháp khi còn nhỏ, được ở lại và làm việc mà không bị đe dọa trục xuất.

Trong bản ý kiến ​​đa số với tỷ lệ 5 ý kiến thuận – 4 ý kiến chống mà ông đã viết cho phán quyết DACA ba năm trước, ông Roberts đã lên án hành động của chính phủ cựu Tổng thống Trump là vượt quá thẩm quyền về mặt pháp lý của cơ quan hành pháp một cách “tùy tiện và thất thường.” Hôm 30/05, ông nói rằng ông nhận thấy có sự giống nhau giữa vụ kiện nợ sinh viên và trường hợp DACA này.

Ông Roberts nói với bà Prelogar: “Trường hợp này làm tôi nhớ đến trường hợp của chúng tôi cách đây vài năm dưới thời một chính phủ khác, mà chính phủ đó đã thử tự mình hành động để hủy bỏ chương trình Dreamers, và chúng tôi đã ngăn chặn được nỗ lực đó.”

Ông Roberts cũng viện dẫn những gì được gọi là “học thuyết về các câu hỏi trọng đại,” một phân tích (pdf) gồm hai bước mà Tối cao Pháp viện đang sử dụng để xác định xem liệu một cơ quan chính phủ đã đặt ra một câu hỏi lớn cần có sự cho phép rõ ràng của quốc hội hay không. Ở bước một, Pháp viện xem xét liệu vấn đề này có “ý nghĩa kinh tế và chính trị to lớn hay không.” Nếu có, thì Pháp viện sẽ tiến hành bước hai và xác định xem Quốc hội có trao quyền rõ ràng cho cơ quan có thẩm quyền đó về vấn đề này hay không.

Theo ông Roberts, việc xóa nợ sinh viên liên bang là một vấn đề nghiêm trọng và đủ quan trọng để áp dụng học thuyết này.

Ông nói, “Xét đến tình thế của vụ án và xét đến mối quan tâm lịch sử của chúng tôi về sự phân quyền, thì ít nhất quý vị sẽ nhận ra rằng đây là một vụ việc có những vấn đề hết sức nghiêm trọng, quan trọng về vai trò của Quốc hội và về vai trò mà chúng ta nên thực hiện trong khi xem xét kỹ lưỡng, đủ quan trọng để học thuyết về những câu hỏi trọng đại nên được xem xét.”

Biên dịch: Vân Du (etviet)

(Theo bản gốc từ The Epoch Times)