Trọng Đạt - Nay cựu Tổng Thống Obama cố vấn cho TT Biden nhiều chuyện, đây không phải là tin đồn, mà trên đài truyền hình độc lập đã nêu lên. Ông Obama tái xuất giang hồ, đã có lúc ông vắng bóng trên chính trường, nhưng vẫn là một nhân vật được nhiều người nhắc tới.
Nhiệm kỳ một
Ngược dòng thời gian, năm 2008 trên báo chí đăng hình một người da đen, ông này sẽ tham gia cuộc tranh cử sơ bộ Dân Chủ năm ấy. Nhiều người cho rằng ông ta chỉ để lót đường cho bà Hillary Clinton, một chính trị gia lỗi lạc danh tiếng đang chuẩn bị ứng cử Tổng Thống Mỹ năm 2008.
Hồi ấy ông Obama chỉ là một Thượng Nghị Sĩ vô danh, không ai biết tới nhưng một thời gian sau, ông thắng bà Hillary Clinton trong cuộc bầu Sơ bộ (từ 25 tới 28/8/2008) và thắng luôn John McCain trong cuộc tranh cử Tổng Thống 4/11/2008. Nhiều nhận định khen ông Obama, một người da đen vô danh đã thắng hai chính trị gia nổi tiếng người da trắng là Clinton và McCain.
Trước đây các nước Cộng sản như Nga, Trung cộng, CSVN … thường chỉ trích tại Mỹ người da đen vẫn bị kỳ thị, áp bức, nay dân bầu cho một ứng cử viên da đen lên làm Tổng Thống Hoa Kỳ thế là các nước CS hết đường tuyên truyền.
Cuộc tranh cử sơ bộ của Dân Chủ năm 2008 rất gay go gồm 10 Ứng cử viên đa số Thượng nghị sĩ, người dân quá chán Cộng Hòa do ông Bush con lãnh đạo suốt 8 năm qua, kinh tế suy sụp, sa lầy tại Iraq…Các Ứng cử viên rút lui dần cuối cùng chỉ còn Obama và Clinton. Cuộc tranh cử nội bộ kéo dài nửa năm từ tháng 1 tới tháng 6, Clinton thua Obama về phiếu Cử tri đoàn nhưng vẫn cố đấm ăn xôi chiến đấu tới cùng.
Obama quyên được 200 triệu, gấp ba lần Clinton, ông được giới trẻ ủng hộ, tại nhiều nơi chi tiền gấp hai, gấp ba lần Clinton, cuối cùng bà thiếu tiền, phải nợ 18 triệu. Trong bốn ngày Đại Hội đảng từ 25 tới 29 tháng 8 năm 2008, Obama được Đảng chính thức đề cử làm Đại diện trong cuộc tranh cử Tổng Thống năm 2008.
Obama hơn Clinton về phiếu Cử tri đoàn nhưng tương đối thôi, cả hai không đủ số phiếu đòi hỏi 2,117. Obama được 487 phiếu Siêu đại biểu thành 2,272 phiếu đủ số phiếu đòi hỏi (2,117). Clinton được 246 phiếu Sđb thành 1,978. Về phiếu phổ thông Clinton hơn Obama 270 ngàn (17,857,501 so với 17,584,692) nhưng không được tính tới (1)
Qui chế tranh cử sơ bộ của Dân Chủ có phiếu Siêu đại biểu (superdelegate) của các Đảng viên chức sắc, họ muốn bầu cho ai thì bầu. Siêu đại biểu có thể lựa ứng cử viên đại diện đảng theo ý mình. Cuộc tranh cử sơ bộ (nội bộ) Dân Chủ năm 2008 kết quả bất ngờ, sôi nổi và kéo dài nhất từ trước tới nay, hai bên tranh giành nhau từng tấc đất trong suốt nửa năm trời.
Clinton mộng vàng tan vỡ, đã chuẩn bị tranh cử 8 năm trời (2000-2008) cuối cùng ký cóp cho cọp nó xơi, thua một ứng cử viên da đen nghèo vô danh. Người dân không muốn cho gia đình Clinton trở lại tòa Bạch Ốc, vì họ đã làm nhục nước Mỹ bằng những vụ án tình dục dơ bẩn. Hillary Clinton hết hy vọng trở thành Tổng Thống thị mẹt đầu tiên của nước Mỹ.
Gia đình Clinton bao nhiêu năm chuẩn bị công phu, cơm tới miệng mà không ăn được. Tự nhiên có một ông lai Châu Phi nhẩy ra ứng cử khiến cho bao nhiêu phiếu của người da đen tự nhiên không cánh mà bay đi hết. Dịp may chỉ đến một lần, con người ta dẫu khôn đến mấy cũng chẳng ai khôn hơn được ông Trời.
Obama thắng cử trong kỳ sơ bộ sau đó ông tranh cử Tổng thống với McCain. Obama với khẩu hiệu “Change, yes we can” rất ăn khách trong khi người dân đang mong mỏi sự thay đổi. Chính phủ Cộng hòa của TT Bush con bị coi là đi sai đường (wrong track). Obama đắc cử là do 42% số phiếu của người da trắng (theo thống kê hồi ấy)
Obama thắng John McCain trong cuộc bầu cử Tổng Thống ngày 4/11/2008, tỷ lệ phiếu Cử tri đoàn 365/173, ông cũng hơn McCain khoảng 9 triệu rưỡi phiếu Phổ thông (2). Mặc dù chưa phải là thắng landslide nhưng cũng là thắng lớn, phần vì người dân quá chán, quá sợ Cộng Hòa khi TT Bush con đưa tới khủng hoảng kinh tế cuối năm 2008, phần vì truyền thông “phe ta” ngày đêm đánh bóng cho gà nhà Obama.
Tân Tổng Thống Obama vào Tòa Bạch Ốc đầu năm 2009, nhiều thử thách trải dài phía trước chứ không dễ dàng như ông tưởng. Những lời hứa của Obama khi tranh cử khiến nước Mỹ và trên thế giới đều nghĩ ông sẽ cứu được khủng hoảng kinh tế do Bush con để lại, tôi còn nhớ hồi đó một thân hữu bên VN nói ông Obama sẽ chu toàn nền kinh tế Mỹ.
Trong những tháng đầu người ta khen ông ta đi đúng đường, cứu được thị trường chứng khoán, tạo được lòng tin cho người dân, dần dân tỷ lệ thất nghiệp ngày càng tăng. Các nhà Đầu tư (Investor) bán cổ phiếu (rút tiền ra) vì nó xuống quá, các Chủ hãng xưởng không mượn được tiền Ngân hàng (vì họ rút ra) nên sa thải nhân công hàng loạt. Đó là những thử thách đầu tiên của Tân Tổng Thống, khi nhậm chức tỷ lệ thất nghiệp là 7.8, sau một năm ngày 1/10/2009 tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 10 chấm, quá cao, rồi một năm sau vào ngày 1/11/2010, tỷ lệ không giảm bao nhiêu 9.8 (3)
Người dân bị thất nghiệp, bị sa thải khắp nơi, họ bất mãn trước những lời hứa của TT Obama trước đây và biểu tình tại Thủ đô đòi Job, đòi công ăn việc làm, trong cuộc bầu cử Giữa nhiệm kỳ (Midterm) tháng 11/2010, họ bất mãn bầu cho Cộng Hòa thêm 63 ghế Hạ Viện (từ 179 lên 242) và thêm 6 ghế tại Thượng Viện để giám sát chi tiêu của Dân Chủ. Đây là một thất bại đầu tiên của TT Obama, nhưng ông vẫn còn thời gian và cơ hội (4)
Nợ công của Hoa Kỳ khi TT Bill Clinton mãn nhiệm là 5,659 tỷ, TT Bush con cuối năm 2008 là 10,011 tỷ, TT Obama vào cuối nhiệm kỳ lên tới 19 ngàn 500 tỷ, ông xài tiền nhiều quá nên nợ nần khủng khiếp (5)
Nhiệm kỳ hai
Ngày 6/11/2012 người dân lại bầu cho Obama thêm một nhiệm kỳ nữa để tiếp tục chương trình bảo hiểm Affordable Care Act, thường gọi là Obamacare. Ông thắng Mitt Romney theo tỷ lệ Cử tri đoàn là 332/206, hơn đối thủ 5 triệu phiếu phổ thông.
Xin nói sơ về Obamacare, từ thời Bill Clinton đã muốn thực hiện bảo hiểm cho toàn dân mà không cần tăng thuế nhưng thất bại. TT Obama nay cũng muốn làm một bảo hiểm không cần tăng thuế cho toàn dân, chỉ những người lợi tức thấp có đi làm mới được mua.
Người nghèo có lợi (có Medicaid), họ không mất gì cả, đi khám bệnh miễn phí. Người trung lưu mua với giá đắt hơn, càng ngày nó càng lên vì hãng lỗ nên tăng giá, năm 2017 bó buộc phải mua nên người dân mua đông, năm 2018 không bó buộc nên các văn phòng bảo hiểm vắng. Chính phủ buộc nhà thương phải nhận cả người bệnh và giúp không giới hạn, họ phải nuôi bệnh cả đời nên hãng lỗ và tăng giá gấp đôi mỗi năm. Xưa các hãng có quyền từ chối người bệnh, nay các hãng lớn đa số rút khỏi chương trình chỉ còn Blue Cross Blue Shield. Người nghèo có lợi, chính phủ cho tiền, họ chữa bệnh không tốn kém, đi nhà thương thoải mái chính phủ và các hãng lỗ.
Chương trình Affordable Care Act nếu nói là hay, là dở thì cũng không đúng, nhưng chỉ có số thành phần được hưởng lợi.
Cuối năm 2011, TT Obama rút khỏi Iraq để lấy lòng dân, ông cho đây là một cuộc chiến sai lầm và ngu xuẩn mà không nghĩ tới hậu quả tai hại của nó. Chấm dứt cuộc viễn chinh không những đã làm sụp đổ sự nghiệp chính trị của Obama mà còn làm cho đảng của ông không còn uy tín. Cái giá cho quyết định rút quân là cuộc chiến chống ISIS, một lực lượng Hồi giáo quá khích, tàn ác, sát hại tù binh và cả thường dân. Chẳng bao lâu tới giữa năm 2014, ISIS chiếm được 1/3 Iraq rồi thành lập Nhà nước Hồi giáo khiến cả thế giới kinh hoàng.
TT Obama phải cho oanh kích trở lại nhưng cũng không cứu vãn nổi tình thế, ông đưa thêm 1,500 quân sang làm cố vấn. Sau sự kiện này Obama được nhiều thăm dò xếp ông trong số những Tổng Thống tồi tệ nhất nước Mỹ từ sau Thế chiến thứ hai, tỷ lệ ủng hộ tụt giảm trong khoảng từ 35 tới dưới 40%
Nhân vụ Ukraine lật đổ Tổng Thống thân Nga và cử TT Turchynov lên thay, Nga chiếm bán đảo Crimea rồi sáp nhập vào đất của mình, TT Obama chỉ phản đối xuông và trơ mắt đứng nhìn. Người dân Mỹ lo sợ chính sách đối ngoại mềm của Obama, những cường quốc hạng nhì cũng dám vuốt râu hùm.
Năm 2014 tỷ lệ thất nghiệp giảm nhưng vẫn còn 6 chấm, tăng trưởng thấp chưa bao giờ được 3 chấm, nợ nần quá cao, người dân chỉ trích chính sách kinh tế của Obama (weak economy), tình hình không mấy khả quan cho Dân chủ về mọi mặt. Tại cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 11/2014 họ bầu cho Cộng hòa chiếm thêm 13 ghế Hạ viện thành 247 ghế (234+13), chiếm đa số, Dân chủ chỉ còn 188 ghế
Tại Thượng viện Cộng hòa thêm 9 ghế thành đa số 54 ghế (45+9), Dân chủ mất 9 ghế còn 44 (53-9).
Ngoài ra bầu Thống đốc tiểu bang Cộng hòa thêm 2 ghế thành 31(29+2), Dân chủ mất 3 ghế, 2 dành cho Cộng hòa.
Cộng Hòa giữ đa số Lưỡng viện Quốc Hội và cả đa số các Thống Đốc tiểu bang, người dân đã bất tín nhiệm Dân Chủ nhưng TT Obama vẫn không chịu nhìn nhận thực trạng bi đát này.
Hai năm sau vào gần cuối năm 2016, lúc TT Obama sắp mãn nhiệm, ông dắt tay giúp đỡ bà Clinton tranh cử Tổng Thống với Donald Trump. Truyền thông “phe ta” lần này thổi phồng Clinton hết mình, 80% hy vọng đắc cử làm Tổng Thống thị mẹt đầu tiên của nước Mỹ khiến ai cũng tưởng thật.
TT Obama lạc quan tin tưởng ở uy tín của mình mà không biết rằng mới hôm nào người ta đã xếp hạng ông trong số những Tổng Thống tồi tệ nhất nước Mỹ. Sau này có bình luận cho hay chính vì bà Clinton được Obama giới thiệu mà thất cử, cả hai đang đứng trên bờ vực thẳm mà không hay biết gì.
Cho dù truyền thông ca ngợi Clinton ầm ĩ, dù Con Lừa, Obama tận tình ủng hộ Clinton nhưng cũng không cứu vãn nổi tình thế. Nhà bình luận EDWARD-ISAAC DOVERE có nói đảng Dân chủ ngây thơ và lạc quan tin tưởng.
Đêm kinh ngạc 8/11/2016 đã đến lúc Clinton còn chứa chan hy vọng, TT Obama, ứng cử viên Clinton hân hoan sung sướng chờ ngày chiến thắng, Clinton đã chuẩn bị cho đốt pháo bông, mở đại tiệc mừng ngày vinh quang mà bà mong đợi từ 16 năm qua.
Nhưng khi đếm phiếu xong, trắng đen rõ ràng, Trump thắng với tỷ lệ 304/227 phiếu Cử tri đoàn, Clinton hơn Trump gần 3 triệu phiếu phổ thông nhưng vứt vào thùng rác, không được tính tới, ai đủ 270 phiếu Cử tri đoàn là đắc cử Tổng Thống. Lịch sử đã được dở sang trang khác, cả thế giới bàng hoàng, truyền thông xin lỗi người dân vì loan tin sai. Quốc Hội vẫn nằm trong tay Cộng Hòa, họ chỉ mất 5 ghế Hạ Viện (241/194) và hai ghế Thượng Viện (51/46), tại địa phương Cộng Hòa lấy thêm ba ghế Thống Đốc thành 34 (31+3), Dân Chủ chỉ còn 15 ghế (18-3).
Người dân nói TV, báo chí lưu manh, bất lương đã bị mua chuộc. Nửa đêm mồng 8/11, tin Donald Trump thắng cử Tổng thống Mỹ lần thứ 45 y như bom nổ làm rung chuyển cả nước Mỹ và quả địa cầu, sự thật phũ phàng khiến cả thế giới bàng hoàng vì truyền thông nói láo.
Y như Cộng Hòa 8 năm trước đây, năm nay 2016 Dân Chủ tan như xác pháo, năm 2014 Dân Chủ đã thảm bại trong cuộc bầu cử bán phần Quốc Hội 2014, nó báo trước con đường bi đát mà họ đang bước tới. Dân Chủ cần phải nghiên cứu lại đường lối chính sách của mình sao cho hợp với nguyện vọng, ý muốn của người dân nhưng vẫn lạc quan mang nhiều ảo tưởng vĩ đại. Một tuần lễ sau ngày bầu cử, TT Obama công du Âu Châu lần cuối, trước khi về Mỹ, ông ghé thăm nước Đức. Trong lời tuyên bố với bà Thủ tướng Merkel, TT Obama chỉ trích người dân Mỹ vì muốn đổi thay mà bất kể hậu quả như thế nào, cho tới giờ phút này ông vẫn mang ảo tưởng về tài lãnh đạo của mình. Người dân đã chán ngấy Obama và đảng Dân Chủ đến tận cổ, tài lãnh đạo tuyệt vời của ông khiến Dân chủ đã tan như xác pháo ngày 8/11/2016.
Hầu hết truyền thông “phe ta” ca ngợi Clinton là nữ chính khách lỗi lạc nhất thời đại, nắm chắc phần thắng với 80% hy vọng. Hơn thế nữa, năm nhà Chiêm tinh gia lừng danh thế giới đều đồng thanh nhất trí tiên đoán bà sẽ là Thổng Thống thị mẹt đầu tiên của Hoa Kỳ. Tại Âu châu, Nhật, Nam Hàn… nhiều người yên tâm vì chính sách Mỹ sẽ không thay đổi, vẫn thuận lợi cho họ.
Dân Chủ quyên góp được 1 tỷ 3 trong khi Cộng Hòa chỉ được một nửa khoảng 600 triệu. Các bản tin cho thấy Clinton tung tiền như nước để quảng cáo cho vị trí của bà trên truyền thông, thường là nhiều gấp ba hay bốn lần đối thủ Donald Trump. Đó là một lỗi lầm tai hại vì tranh cử Tổng thống nó khác xa với quảng cáo Kem dưỡng da hay thuốc Cao đơn hoàn tán!
Đối thủ Trump của Clinton có khẩu hiệu hấp dẫn “Make America Great Again”. Clinton chẳng có chính sách nào hấp dẫn, không có khẩu hiệu nào ăn khách, chỉ trần sì có khẩu hiệu Tổng Thống thị mẹt đầu tiên.
Clinton không bao giờ tự hỏi bà đã làm được gì cho nước Mỹ mà nghĩ rằng mình 80% hy vọng. Clinton và Dân Chủ vẫn còn cay đắng vì thất bại mà không bao giờ tự hỏi họ lấy tư cách gì để đòi làm ba nhiệm kỳ? Ai bầu cho quí vị làm ba nhiệm kỳ? một đảng muốn làm ba nhiệm kỳ nó khó hơn trúng số chưa kể hàng tá những khó khăn chông gai khác.
Sự thực người Mỹ không muốn cho gia đình Clinton trở lại Tòa Bạch Ốc, cựu TT Bill Clinton đã làm nhục nước Mỹ vì những vụ án tình dục ghê tởm, người ta không muốn những trò bẩn thỉu ấy tái diễn. Người Mỹ cũng không chấp nhận một người đàn bà làm Tổng Thống một Siêu cường .
Tỷ lệ thất nghiệp thời Obama cao hơn thời Bush và Clinton rất nhiều, sau 8 năm mới tụt xuống 4.9 chưa bao giờ được 4 chấm. Tăng trưởng (growth) thấp, nợ nần khủng khiếp, cuối nhiệm kỳ 2016 lên tới 19 ngàn 500 tỷ.
Phía Dân chủ, những người sùng bái Clinton từ sau ngày 8/11 đã chú ý tới ngày bầu của 538 Đại cử tri (Đại diện cử tri, Elector). Theo luật định 41 ngày sau cuộc bầu cử (tức ngày 19-12) Đại cử tri của mỗi tiểu bang họp lại tại tòa Quốc hội địa phương để bỏ phiếu xác định người đắc cử Tổng Thống nhiệm kỳ 2017-2020. Từ trước tới nay người dân thường không để ý tới ngày này vì nó chỉ mang tính hình thức, nhưng đặc biệt năm nay nó được chú ý vì có sự vận động mạnh của Dân Chủ và phe Clinton để các Đại cử tri Cộng Hòa bầu cho Clinton thay vì bầu cho Trump, điên khùng đến thế thì hết nước nói.
TT Obama họp báo tuyên bố TT Nga Putin đã chỉ thị cho xâm nhập hệ thống điện toán đảng Dân Chủ. Họ lấy thông tin, làm mất uy tín của bà Clinton để giúp cho ông Trump thắng cử. Obama giận dữ hăm dọa sẽ trừng trị trả đũa. Dân Chủ hy vọng việc Nga can thiệp giúp Trump có thể khiến nhiều Đại cử tri quyết định không bầu cho Trump mà bầu cho Clinton lý do cuộc bầu cử ngày 8/11 có sự thao túng của Nga.
Ván bài chót này không hy vọng tí nào vì Đại cử tri coi như bó buộc phải bầu như đã bầu ngày 8/11 theo luật định của Hiến Pháp. Người dân không ai tin Nga có thể gây ảnh hưởng tới cuộc bầu cử, mà vì họ quá chán Dân Chủ và bầu cho Cộng Hòa giữ luôn Hành pháp, Lập pháp. Các Đại cử tri Cộng Hòa nhận được rất nhiều email, điện thoại hăm dọa bắn giết nếu bỏ phiếu bầu cho Trump, một vị Đại cử tri tại Kansas nói ông nhận được 500 email đe dọa mỗi giờ. Rất nhiều cuộc biểu tình chống Trump nổ ra khắp nơi tại chỗ bầu phiếu trong khi trời rét như cắt ruột.
Bản tin VOA của Trà Mi nói:
“Rất nhiều cuộc biểu tình phản đối Trump tiếp tục nổ ra khắp nơi trong ngày bỏ phiếu quyết định hôm nay. Nhưng kết quả chung cuộc không thay đổi so với kết quả tổng tuyển cử hôm 8/11 vừa qua: nước Mỹ chọn Trump, người Mỹ muốn thay đổi”.
Đúng vậy, Dân Chủ đã làm hai nhiệm kỳ, chính phủ Obama quá tệ cả về kinh tế lẫn đối ngoại vậy mà còn muốn làm thêm nhiệm kỳ thứ ba, hơn nữa Cộng Hòa chưa bao giờ làm chuyện bầu cử gian lận bẩn thỉu.
Kết Luận
TT Obama có tài tranh cử và diễn thuyết nên đã thắng cử vẻ vang năm 2008, nhưng khi bắt tay vào việc thì nó không dễ như ông đã hứa hẹn, ông không biết cái định lý “Tri dị hành nan”. Phía truyền thông Việt Nam Hải Ngoại, các nhà báo, tác giả Hoàng Đức Nhã, Nguyễn Xuân Nghĩa … cho rằng ông Obama trước những khó khăn kinh tế không biết cách nào giải quyết, không biết làm gì để cứu vãn tình thế, đúng vậy. Khi ông gần mãn nhiệm, Truyền thông “phe ta” nói theo thăm dò uy tín của TT Obama hơn TT Bill Clinton và ngang TT Reagan, thế mà ông cũng tin được, đúng là diễu hết chỗ nói.
Ông đã làm tổn thương tới đảng Dân Chủ quá nhiều, vì tham vọng lớn, tưởng là mình nhiều uy tín có thể đưa Clinton vào Tòa Bạch Ốc, ông quên rằng năm 2014 các thăm dò đã xếp hạng Obama vị Tổng Thống tồi tệ nhất nước Mỹ từ sau Thế chiến Thứ Hai. Kỳ bầu cử Giữa nhiệm kỳ tháng 11/2014 người dân đã bầu cho Cộng Hòa nắm ưu thế tại Lưỡng Viện Quốc Hội và nắm đa số Thống Đốc các tiểu bang.
Cộng Hòa chiếm thêm 13 ghế Hạ viện thành 247 ghế (234+13), họ chiếm đa số, Dân Chủ chỉ còn 188 ghế.
Cộng Hòa thêm 9 ghế Thượng Viện thành 54 ghế (45+9), Dân Chủ mất 9 ghế còn 44 (53-9).
Ngoài ra bầu Thống Đốc tiểu bang Cộng Hòa thêm 2 ghế thành 31(29+2), Dân Chủ mất 3 ghế, 2 cho Cộng Hòa.
Sự kiện rành rành thanh thiên bạch nhật phải khiến Obama biết thân phận của mình, trong khi đảng đối lập Cộng Hòa chiếm ưu thế cả Quốc Hội lẫn Thống Đốc các Tiểu bang thì còn hy vọng gì nữa. Nó đã báo trước cho ông bước đường thê thảm hai năm sau 2016 mà Dân Chủ đang bước tới, nhưng Obama vẫn tưởng mình là Tổng Thống có tài lãnh đạo tuyệt vời. Sự thật ông Obama được làm hai nhiệm kỳ đã là một sự may mắn, phước đức rồi còn ảo tưởng đưa Clinton lên làm thêm một, hai nhiệm kỳ nữa, thật diễu hết chỗ nói.
Vì ai mà người dân quá chán Dân Chủ y như năm 2008 người ta quá chán Cộng Hòa? Và bây giờ nhiều bản tin trên Truyền thông nói Obama vẫn làm đạo diễn cho Dân Chủ trong khi người dân đã chán ngấy ông đến tận cổ. Đúng lý ra ông nên rút lui vào hậu trường từ năm 2014 hay cùng lắm thì 2016. Gần cuối năm 2008 phía Cộng Hòa cấm không cho ông Bush con tuyên bố một câu nào về bầu cử Tổng Thống đang diễn ra vì ông đã làm mất uy tín của Đảng quá nhiều, trái lại ông Obama của Dân Chủ thì tha hồ mà làm trời làm đất.
41 ngày sau Bầu cử Tổng thống, tức ngày 19/12, Obama còn họp báo chỉ trích Nga giúp cho Trump thắng cử để hy vọng lật ngược thế cờ, người dân không ai tin Nga có thể giúp Trump thắng cử. Truyền thông “phe ta” ngày đêm tuyên truyền Clinton có tới 80% hy vọng thắng cử thành Tổng Thống thị mẹt Hoa Kỳ đầu tiên, họ có thể đánh lừa người Mỹ hoặc Âu Châu, Á Châu … nhưng không đánh lừa được Cử tri, những người này nắm quyền quyết định và họ quá chán Dân Chủ nên đã bầu cho Cộng Hòa.
Obama chỉ thành công trong giai đoạn đầu nhờ tài tranh cử và diễn thuyết giỏi nên được giới trẻ nhiệt tình ủng hộ. Cử tri không phân biệt trắng đen, bên Cộng Hòa hay Dân Chủ có nhiều người bỏ phiếu cho ông với niềm hy vọng chứa chan, nhưng hai năm sau đó Obama đụng phải thực tế phũ phàng và đã nếm mùi thất bại.
TT Obama đã làm những việc vô ích cho bản thân ông, cho Đảng của ông và cho cả người khác vì quá tham vọng và ngộ nhận về uy tín của mình.
Trọng Đạt