Canada Info - Một nguồn tin thân cận với nhóm chuyển giao quyền lực cho tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Joe Biden đã nói với đài CTV News rằng tân tổng thống sẽ kết liễu đường ống dẫn dầu Keystone XL ngay sau khi nhậm chức.

Theo các báo cáo tóm tắt của quá trình chuyển giao, được ký giả Richard Madan, Trưởng Văn phòng Washington của đài CTV News xem, kế hoạch dùng sắc lệnh hành pháp để hủy bỏ giấy phép Keystone XL được liệt kê trong các công việc của ngày thứ Tư, ngày 20/1/2021, ngày đầu tiên Biden cầm quyền.

Công trình mở rộng đường ống Keystone XL gây tranh cãi là một dự án xuyên biên giới nhằm phát triển thêm cơ sở hạ tầng hiện tại vận chuyển dầu thô của Canada vào Hoa Kỳ. Dự án này có mục tiêu cung cấp 830 ngàn thùng dầu từ Hardisty, Alberta tới Steele City, Nebraska, và có phí tổn khoảng 8 tỷ Mỹ kim.

Chiến dịch tranh cử của Biden đã công khai về ý định hủy bỏ dự án Keystone của công ty TC Energy kể từ tháng 5, khi ông đang đua tranh để trở thành ứng cử viên đảng Dân chủ.

TC Energy đã không bình luận trực tiếp về quyết định được tường thuật của Biden, nhưng đưa ra một tuyên bố vào tối Chủ nhật 17/1 nói rằng công ty sẽ nhắm tới mục tiêu Keystone XL trở thành đường ống đầu tiên hoàn toàn dùng năng lượng tái tạo, và cho biết rằng công trình ​​này sẽ bảo đảm “sẽ có tác động môi trường thấp nhất của một đường ống dẫn dầu về khí thải nhà kính”.

Động thái này là một phần trong lời hứa của Biden là sẽ đảo ngược các hành động xóa bỏ các biện pháp bảo vệ môi trường mà tổng thống Donald Trump đã thực hiện khi còn đương chức. Biden cũng đã hứa rằng Hoa Kỳ sẽ tái gia nhập Hiệp định Paris; Trump đã rút Hoa Kỳ khỏi hiệp định này vào năm 2017.

Một nguồn tin Canada hiểu rõ vấn đề này nói với ký giả Madan rằng thủ tướng Justin Trudeau đã nêu vấn đề này trong cuộc điện đàm chúc mừng Biden sau khi ông đắc cử. Nguồn tin đó cho biết họ đã nói chuyện trong khoảng 10 phút và đồng ý tiếp tục thảo luận về sau.

*

Trong một phát biểu gởi qua email hôm Chủ nhật 17/1/2021, đại sứ Canada tại Hoa Kỳ Kirsten Hillman nói với đài CTV News rằng chính phủ Canada vẫn ủng hộ dự án này, và cho rằng “Keystone XL phù hợp với kế hoạch khí hậu của Canada”. Phát biểu này không bình luận về lời hứa của Biden sẽ hủy bỏ dự án này.

Dự án mở rộng đường ống Keystone XL đã khiến các tổ chức khí hậu và người bản địa ở cả hai bên biên giới phản đối. Giới hoạt động môi trường bày tỏ lo ngại về các vụ rò rỉ làm tổn hại động vật hoang dã và có khả năng gây nhiễm độc nguồn nước.

Tại Mỹ, cựu ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Bernie Sanders gọi dự án đường ống này là một “thảm họa”, và viết trên Twitter rằng ông “rất vui mừng” trước quyết định này.

Dự án Keystone đã bị cựu tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama phủ quyết vào năm 2015, với lý do có các quan ngại về môi trường – nhưng ngay sau khi nhậm chức vào năm 2017, tổng thống Donald Trump đã đảo ngược quyết định đó, và ký một sắc lệnh hành pháp cho phép thực hiện dự án này.

Dự án bắt đầu được xây dựng ở Alberta vào mùa hè năm rồi, và dự kiến sẽ ​​hoàn thành vào năm 2023. Dự án hứa hẹn sẽ tạo 2000 việc làm ngành xây dựng cho người Alberta.

Thủ hiến Alberta Jason Kenney là người ủng hộ mạnh mẽ dự án này, và gần đây đã thuê những nhà vận động hành lang ở Washington, D.C. để vận động cho Keystone XL.

Trong một tuyên bố gửi qua email hôm Chủ nhật 17/1, thủ hiến Kenney nói “quan ngại sâu sắc trước tin tường thuật” rằng Biden sẽ hủy bỏ dự án này.

“Như Chính phủ Canada đã nói, xây dựng Keystone XL là ‘đứng đầu trong chương trình nghị sự’ với chính quyền Biden sắp tới,” thủ hiến Kenney viết. “Thủ tướng Trudeau đã nêu vấn đề này với Tổng thống đắc cử Biden trong cuộc điện đàm ngày 9/11/2020 của họ, đồng ý bàn bạc các vấn đề chính, trong đó có … hợp tác năng lượng như Keystone XL.

“Chúng tôi tiếp tục kêu gọi chính quyền sắp tới thể hiện sự tôn trọng đối với Canada với tư cách là đối tác thương mại và đồng minh chiến lược quan trọng nhất của Hoa Kỳ bằng cách giữ cam kết gắn bó và cho phép Canada chứng minh lý do cần tăng cường hợp tác về năng lượng, môi trường, và nền kinh tế thông qua dự án này.”

Ông cũng nói ông tin rằng đó sẽ là một đòn đau cho nền kinh tế ở cả hai bên biên giới do mất việc làm và rằng Canada có cùng cam kết như Hoa Kỳ về “vai trò quản lý môi trường [và] chống biến đổi khí hậu”.

Thủ lãnh đảng Bảo thủ Erin O’Toole cũng bày tỏ sự thất vọng với tuyên bố rằng việc hủy bỏ thỏa thuận Keystone sẽ “phá nát hàng ngàn gia đình Canada vốn đã chịu tổn hại nặng nề do khủng hoảng kinh tế”.

Ông cũng kêu gọi chính phủ liên bang liên hệ với Biden để “ngăn chặn điều này xảy ra”.

Thủ hiến Saskatchewan Scott Moe cũng kêu gọi thủ hiến Trudeau “tận dụng mối quan hệ của ông với ông Biden” để thay đổi quyết định về đường ống. Ông nói, “Saskatchewan sẽ tiếp tục dùng các mối quan hệ của chúng tôi ở Washington DC để vận động cho việc tiếp tục dự án này mà rõ ràng có lợi cho cả hai nước.”

Duanne Bratt, giáo sư chính trị học ở Đại học Mount Royal, nghĩ rằng đã quá muộn để Biden thay đổi ý định, nhất là do việc hủy bỏ đường ống Keystone là một lời hứa tranh cử và được đảng Dân chủ ủng hộ mạnh mẽ.

Một trong những “kẻ thua thiệt lớn trong thông báo này" là chính quyền Alberta, theo ông.

“Gần một năm trước, Jason Kenney đã đầu tư khoảng 1.5 tỷ Gia kim để mua một phần của đường ống Keystone, đồng thời cung cấp nhiều khoản bảo đảm vay nợ cho TC Energy. Có vẻ như khoản đầu tư đó sẽ mất vào ngày đầu tiên của chính quyền Biden.”

“Tôi nghĩ điều này sẽ làm tổn hại đến mối quan hệ giữa Canada và Hoa Kỳ,” ông nói. “Nếu quả thực Keystone bị hủy bỏ, tôi nghĩ điều đó sẽ gây rạn nứt giữa hai cấp chính quyền.”

(Nguồn: CTV, CBC, 17/1/2021.)

© Bản tiếng Việt của Canada Info.