Một phụ nữ đi ngang qua cửa hàng bán lẻ của Huawei ở Bắc Kinh hôm 11/10/2020. (Ảnh: AP Photo/Andy Wong, File)

Jim Bronskill (The Canadian Press) -  Khi chính phủ của Đảng Tự Do sắp sửa đưa ra chính sách về các mạng di động thế hệ tiếp theo, thì các chuyên gia bảo mật toàn cầu cho biết tất cả các dấu hiệu đều cho thấy việc loại trừ nhà cung cấp Trung cộng Huawei Technologies khỏi bản kế hoạch chi tiết đã được chờ đợi từ lâu này.

Sự phát triển của mạng 5G, hay thế hệ thứ năm, sẽ giúp mọi người kết nối trực tuyến nhanh hơn và cung cấp dung lượng dữ liệu khổng lồ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao khi càng ngày càng có nhiều thứ liên kết với Internet và những sáng kiến mới xuất hiện chẳng hạn như thực tế ảo, trò chơi nhập vai và xe tự hành.

Phe bảo tồn truyền thống đối lập từ lâu đã thúc giục phe Tự do không cho Huawei có vai trò nào trong quá trình xây dựng cơ sở hạ tầng 5G của Canada, nói rằng việc đó sẽ cho phép Bắc Kinh dễ dàng theo dõi người dân nước này hơn.

Một số ý kiến ​​cho rằng sự tham gia của Huawei có thể giúp công ty này tiếp cận với một loạt thông tin kỹ thuật số được thu thập từ cách thức, thời điểm và vị trí mà khách hàng Canada sử dụng các thiết bị có kết nối Internet. Ngược lại, có giả thuyết cho rằng, các cơ quan an ninh Trung cộng có thể ép buộc công ty này phải giao nộp các thông tin cá nhân đó.

Những lo ngại này xuất phát từ thực tế là Luật Tình báo Quốc gia của Trung cộng nói rằng các tổ chức và công dân Trung cộng sẽ hỗ trợ, giúp đỡ, và hợp tác với hoạt động tình báo của nhà nước.

Huawei khẳng định họ là một công ty vô cùng độc lập không tham gia vào hoạt động gián điệp cho bất kỳ ai, kể cả Bắc Kinh.

Ông Alykhan Velshi, Phó chủ tịch phụ trách các vấn đề doanh nghiệp của Huawei tại Canada cho biết: “Chúng tôi kinh doanh ở 180 quốc gia trên thế giới. Chúng tôi phải tuân thủ luật pháp của mỗi từng quốc gia đó. Và nếu chúng tôi vi phạm sự tín nhiệm, chúng tôi sẽ thấy mình chỉ bán hàng được ở một quốc gia mà thôi.”

Ông Wesley Wark, một giáo sư trợ lý tại Đại học Ottawa và là một thành viên cao cấp tại Trung tâm Đổi mới Quản trị Quốc tế, cho biết, bất kể Huawei có gây ra rủi ro bảo mật thực sự hay không, thì những lo ngại đã dẫn đến quan điểm chung là các quốc gia không thể đánh cược vào một công ty viễn thông được Bắc Kinh hỗ trợ nhiệt tình.

Ông Wark nói: “Công ty này được biết đến là có liên hệ quá mật thiết với chính quyền Trung cộng để cho phép các quốc gia phương Tây làm bất cứ điều gì khác. Và họ có những lựa chọn thay thế.”

Ông Velshi cho biết Huawei Canada hy vọng – và kỳ vọng – rằng bất kỳ quyết định nào mà chính phủ liên bang đưa ra về chính sách 5G sẽ “dựa trên công nghệ chứ không phải chính trị”.

Ông cũng nhấn mạnh rằng hầu hết gần 1,600 nhân viên của Huawei tại Canada đều tham gia nghiên cứu và phát triển cũng như tiếp thị các sản phẩm ngoài thiết bị mạng cho các nhà khai thác viễn thông.

“Thực tế là, chúng tôi có hoạt động kinh doanh đa dạng ở Canada,” ông Velshi nói. “Đó là lý do tại sao chúng tôi bán điện thoại thông minh ở Canada, chúng tôi bán tai nghe earbud, chúng tôi bán máy tính xách tay.”

Mặc dù có sự tập trung đáng kể vào vấn đề Huawei, nhưng đánh giá 5G của chính phủ là một sự quan sát chiến lược, rộng hơn nhiều về việc công nghệ sơ khai có thể thúc đẩy nền kinh tế của Canada ra sao.

“Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này cho tăng trưởng kinh tế thông qua 5G, sự an toàn và bảo mật của công nghệ này phải được bảo đảm,” các ghi chép cho họp báo được chuẩn bị cho ông Bill Blair vào hồi đầu năm nay, khi đó là Bộ trưởng An toàn công cộng, cho biết.

“Các rắc rối xuất phát từ việc khai thác các lỗ hổng bảo mật của những tác nhân có ác ý sẽ khó để phòng hộ hơn, và có thể có tác động rộng hơn trong các thế hệ công nghệ không dây trước đây.”

Cho dù là do ngẫu nhiên hay do ý đồ của liên bang, thì các quyết định được đưa ra vài tháng hay thậm chí nhiều năm trước trong các cuộc họp nội các về ngoại giao và các cuộc họp giám đốc doanh nghiệp có khả năng định hình sâu sắc việc khai triển 5G của Canada.

Ba trong số các đối tác của Canada trong liên minh chia sẻ thông tin tình báo Ngũ Nhãn (Five Eyes) – Hoa Kỳ, Anh Quốc và Úc – đã thực hiện các bước quyết định để hạn chế việc sử dụng thiết bị Huawei trong mạng 5G tương ứng của quốc gia họ.

Chính phủ liên bang thừa nhận rằng Hoa Kỳ đã khuyến khích mạnh mẽ các quốc gia phải hành động thận trọng trong các cân nhắc về bảo mật 5G, lưu ý rằng một phái đoàn Mỹ đã đến thăm Canada vào tháng 03/2020 để thảo luận về vấn đề này với các bộ trưởng và quan chức chính phủ khác nhau.

Ông Fen Hampson, một giáo sư chuyên về các vấn đề quốc tế tại Đại học Carleton, cho biết Hoa Kỳ đã nói rõ rằng Canada phải “tham gia” nếu họ muốn tiếp tục là một phần của liên minh này.

Ông Hampson nói, “Đó là phí bảo mật mà quý vị phải trả, không chỉ trên phạm vi quốc gia mà còn để trở thành một đối tác trong các liên minh bảo mật nổi trội như Ngũ Nhãn Không mất thì không được, quý vị không thể có cả hai bên.”

“Đây là sự tính toán lớn mà chúng ta đang phải đối mặt hiện nay. Và tôi nghĩ việc chính phủ sẽ chọn theo bên nào khá là rõ ràng.”

Việc công bố chính sách 5G của Canada đã bị gác lại hoàn toàn trong ba năm qua bởi một màn kịch địa chính trị căng thẳng diễn ra giữa Ottawa và Bắc Kinh.

Canada đã bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu (Meng Wanzhou), một giám đốc điều hành cấp cao của Huawei, vào tháng 12/2018 theo yêu cầu của Hoa Kỳ, quốc gia truy nã bà Mạnh với các cáo buộc vi phạm các lệnh trừng phạt Iran.

Hành động này rõ ràng khiến Bắc Kinh nổi giận, và hai người Canada đang làm việc tại Trung cộng – ông Michael Kovrig và ông Michael Spavor – đã bị bắt ngay sau đó với cáo buộc gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia, một hành động được nhiều người xem là hành động trả đũa Ottawa.

Gần đây, Hoa Kỳ đã thảo ra một thỏa thuận truy tố tạm hoãn cho trường hợp của bà Mạnh, cho phép bà được tự do, và Bắc Kinh cho phép hai ông Michael, như họ đã được biết đến, hồi hương về Canada.

Trong khi đó, các công ty viễn thông lớn của Canada đã giải quyết được tình trạng bất định này bằng cách hợp tác với Ericsson của Thụy Điển, Nokia của Phần Lan và Samsung của Nam Hàn để giúp xây dựng mạng 5G của họ.

Nhà mạng viễn thông Bell Canada, là một ví dụ, hầu như không nói về thông báo liên bang sắp tới. Đại diện phát ngôn của công ty này, cô Caroline Audet cho biết: “Chúng tôi không có bất kỳ bình luận nào ngoài việc lưu ý rằng chúng tôi thấy hài lòng với các nhà cung cấp mạng 5G của mình là Ericsson và Nokia.”

Huawei chỉ ra rằng việc họ tham gia vào các mạng di động hiện có của Canada chưa bao giờ dẫn đến bất kỳ khiếu nại nào liên quan đến bảo mật về thiết bị của họ, từ các khách hàng hay là chính phủ.

“Và công ty này tiếp tục là một phần quan trọng trong mạng viễn thông của Canada ngày hôm nay,” ông Velshi nói.

Mặc dù vậy, nếu Canada cấm công ty này tham gia vào mạng 5G, thì điều đó sẽ đặt ra những nghi vấn về số phận của thiết bị Huawei còn lại trong các mạng đã được cài đặt trước đó.

Chính phủ lưu ý rằng Chương trình Đánh giá An ninh của Canada đã được thực hiện từ năm 2013 để giải quyết các rủi ro về an ninh mạng.

Cơ quan Thiết lập Bảo mật Truyền thông, cơ quan về không gian mạng của Canada, phối hợp với các công ty viễn thông và các nhà cung cấp thiết bị để loại một số thiết bị khỏi các lĩnh vực nhạy cảm của mạng Canada và bảo đảm việc kiểm tra bắt buộc đối với thiết bị trước khi được sử dụng trong các hệ thống ít có lỗ hổng hơn.

Chính phủ cho biết phương pháp được phát triển thông qua chương trình này sẽ rất quan trọng đối với việc đánh giá các mối đe dọa mạng và những rủi ro của công nghệ mới nổi.

Biên dịch: Cẩm An (etviet)

(Theo The Epoch Times)