Thủ tướng Canada Justin Trudeau được lãnh đạo Trung cộng Tập Cận Bình chào đón trong lễ đón chính thức tại Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G20 ở Hàng Châu, Trung cộng, hôm 04/09/2016 (Ảnh: Adrian Wyld/The Canadian Press)

Patricia Adams - Người Canada không cảm thấy phụ thuộc vào Trung cộng. Theo một cuộc thăm dò của Angus Reid vào tháng trước, 61% muốn Canada giao dịch thương mại ít hơn với Trung cộng và một con số thậm chí còn lớn hơn – 88% – tin rằng làm như vậy là thực tế mà không ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế Canada.

Tâm lý muốn nền kinh tế Canada tách rời khỏi Trung cộng cũng có thể được nhìn thấy trong phát hiện của Angus Reid rằng “3/4 muốn Canada ưu tiên nhân quyền, pháp quyền trong giao dịch với Trung cộng”, chẳng hạn như tẩy chay Thế vận hội Bắc Kinh, mặc dù 58% lo lắng về hậu quả kinh tế của việc làm đó.

Việc Canada tách rời khỏi Trung cộng cũng có thể tưởng tượng được vì Thủ tướng Justin Trudeau – người vào năm 2013 đã bày tỏ “mức độ ngưỡng mộ mà tôi thực sự dành cho Trung cộng vì chế độ độc tài cơ bản của họ đang cho phép họ thực sự xoay chuyển nền kinh tế của mình nhanh chóng”—đã bắt đầu rút lại sự say mê của mình, phát ngôn với một đường lối cứng rắn và chỉ định một kẻ cứng rắn chống Trung cộng làm cố vấn an ninh quốc gia của mình.

Đảng Bảo thủ từ lâu đã thù địch với Trung cộng và có khả năng vẫn như vậy.

Cả hai bên đều không nghi ngờ gì về phản ứng ngày càng tăng của người dân Canada đối với ĐCS Tàu – chỉ có 16% người Canada hiện có quan điểm ủng hộ nước này, giảm so với 48% khi chỉ ở 5 năm trước và 58% vào năm 2005.

Một nơi không đau đớn và thận trọng để bắt đầu tách rời là các quỹ hưu trí công, bắt đầu với Ban đầu tư Kế hoạch Hưu trí Canada (CPPIB) trị giá 520 tỷ USD, cơ quan quản lý Kế hoạch Hưu trí Canada của chính phủ liên bang và là một trong 10 quỹ tài sản có chủ quyền lớn nhất trên thế giới.

Khoản đầu tư 57.5 ​​tỷ USD của CPPIB vào các công ty Trung cộng— một số tiền lớn gấp đôi so với xuất cảng hàng năm của Canada sang Trung cộng và gấp 4 lần đầu tư của họ vào các công ty Ấn Độ —đại diện cho 12% trong toàn bộ danh mục đầu tư và rủi ro tương tự, đặc biệt là đối với quỹ có nhiệm vụ “tối đa hóa lợi nhuận mà không có rủi ro mất mát quá mức ” trong việc bảo vệ lương hưu của hơn 20 triệu người đóng góp và người thụ hưởng trong dài hạn.

Không có thị trường lớn nào rủi ro hơn Trung cộng. Nếu ĐCS Tàu tấn công Đài Loan —như đã đe dọa—thì một cuộc chiến tranh rộng hơn liên quan đến Nhật Bản và Hoa Kỳ có thể dẫn đến các lệnh cấm vận thương mại của phương Tây và sự trả đũa của Bắc Kinh, tất cả đều sẽ gây nguy hiểm cho các khoản đầu tư vào các công ty Trung cộng.

Ngay cả khi không có một cuộc chiến tranh lớn, bất ổn vẫn có rất nhiều.

Nếu ông Donald Trump hoặc một thành viên Cộng Hòa cứng rắn khác giành được chức tổng thống vào năm 2024, như nhiều cuộc thăm dò dự đoán, thì giá trị của cổ phiếu Trung cộng và các tài sản khác sẽ trở nên biến động và không chắc chắn.

Hoặc phương Tây có thể mất lòng khoan dung đối với việc 80,000 người Duy Ngô Nhĩ bị cưỡng bức lao động phục vụ cho các công ty đa quốc gia của Trung cộng và nước ngoài — các công ty mà CPPIB đang đầu tư vào 55 tỷ USD — khiến phương Tây tẩy chay và dẫn tới sự trả đũa vốn luôn nhạy bén của ĐCS Tàu (CCP).

Bắc Kinh thậm chí có thể tiếp tục bắt người phương Tây làm con tin để tiếp tục nghị trình của mình, như đã làm với hai ông Michaels của Canada và hai người Úc khi họ không đồng ý với chính phủ của họ.

CPPIB nhận ra những rủi ro địa chính trị này và tuyên bố có thể quản lý chúng. Nhưng trong khi việc đặt cược vào các sự kiện địa chính trị có thể là phù hợp với các quỹ đầu cơ nhanh nhẹn và các công ty đầu tư tư nhân khác mà những khách hàng có thu nhập cao sẵn sàng chấp nhận rủi ro lớn để hứa hẹn có phần thưởng lớn, thì dường việc đặt cược vào các sự kiện địa chính trị như vậy không phù hợp với một kế hoạch lương hưu công chúng trong việc bảo vệ thu nhập hưu trí của hơn một nửa tổng số người dân Canada.

Bối cảnh trong nước của Trung cộng cũng đầy rủi ro. Không giống như những người tiền nhiệm ủng hộ thị trường, lãnh đạo Trung cộng Tập Cận Bình ngày càng nghi ngờ sức mạnh của khu vực tư nhân, điều mà ông ta lo ngại có thể đe dọa ĐCS Tàu.

Theo báo cáo của Tân Hoa xã vào tháng Một, Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương đã quyết định “điều tra và trừng phạt các hành vi tham nhũng đằng sau việc mở rộng vô trật tự của các công ty độc quyền về vốn và nền tảng, đồng thời cắt đứt mối liên hệ giữa quyền lực và vốn.”

Theo Bloomberg, năm 2021, cuộc đàn áp quy định của Trung cộng đã xóa sổ hơn 1 ngàn tỷ USD giá trị thị trường.

Người đồng sáng lập Alibaba Jack Ma (phải) và Nhà điều hành Pony Ma của Tencent Holdings đã vỗ tay trong cuộc gặp mặt kỷ niệm 40 năm chính sách “cải cách và mở cửa” của Trung cộng tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh, hôm 18/12/2018 . (Ảnh: Wang Zhao/AFP/Getty Images)

Alibaba và cựu giám đốc điều hành Jack Ma—từng là con cưng của sự tin tưởng vào bộ não của CPPIB —nằm trong số những người ở trong tầm ngắm của ĐCS Tàu. Khoản đầu tư 160 triệu USD của CPPIB vào Alibaba, ban đầu hoạt động tốt, đã mất khoảng 60% giá trị sau khi các nhà chức trách rút giấy phép IPO cho Ant Group của ông Ma, mà trong công ty này CPPIB đã đầu tư 600 triệu USD.

Nhiều người tin rằng, sự phá sản của IPO là quả báo cho sự chỉ trích công khai của ông Ma đối với hệ thống quản lý của Trung cộng. Vào đầu năm nay, Alibaba đã nhận một sự áp chế khác, cũng như các công ty công nghệ khác mà ông Tập lo ngại, trong điều có thể là sự khởi đầu của một xu hướng: ông Tập đã ủng hộ việc cắt giảm quy mô khu vực doanh nghiệp của Trung cộng thông qua việc phân phối lại của cải cho dân chúng.

CPPIB càng sớm rời khỏi Trung cộng chừng nào, những người về hưu hiện tại và tương lai của Canada càng sớm được thoát khỏi rủi ro liên quan đến các khoản đầu tư vào Trung cộng của ông Tập. Điều đó cũng áp dụng cho La Caisse de Depot et Placement du Québec, British Columbia Investment Management Corporation, Ontario Teacher’s Pension Plan Board, và các quỹ hưu trí công và tư khác của Canada.

Đầu tư vào con đường nhanh chóng của Trung cộng là trái với sự thận trọng mà người ta nên mong đợi từ các quỹ hưu trí và trái với mong muốn của tuyệt đại đa số người Canada, những người mà họ có trách nhiệm nhận ủy thác, và là những người không mong muốn hỗ trỡ cho một trong những những nhà cầm quyền đáng chê trách nhất trên thế giới.

*

Bà Patricia Adams là một nhà kinh tế học và là Chủ tịch của tổ chức nghiên cứu Energy Probe Research Foundation và Probe International, một tổ chức tư vấn độc lập ở Canada và trên thế giới. Bà là chủ biên của dịch vụ tin tức Internet Three Gorges Probe và Odious Debts Online và là tác giả hoặc biên tập viên của nhiều cuốn sách. Các cuốn sách và bài báo của bà đã được dịch sang tiếng Trung, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bengali, tiếng Nhật và tiếng Indonesia. Quý vị có thể liên lạc với bà tại patriciaadams@probeinternational.org

*

Ông Lawrence Solomon là một ký giả chuyên mục của The Epoch Times, tác giả, và giám đốc điều hành của Viện Chính sách Người tiêu dùng ở Toronto. Địa chỉ của ông: LS@lawrencesolomon.ca.

Biên dịch: Hoàn Nguyên (etviet)

(Theo The Epoch Times)